De Joint Letter of Intent is een overeenkomst tussen Tata Steel Nederland, het moederbedrijf Tata Steel Limited, de Nederlandse staat, de provincie Noord-Holland en bevat inspanningsverplichtingen om te komen tot een bindende maatwerkafspraak, voor de transitie naar groenere, schonere en meer circulaire staalproductie in de IJmond. De ondertekening is een belangrijke tussenstap naar bindende maatwerkafspraken over het vergroenen en schoner maken van het productieproces.
Om het productieproces te verduurzamen is het plan dat Tata Steel één van de twee op kolen gebaseerde fabrieken vervangt door moderne, schonere installaties die op aardgas gaan draaien. Het plan omvat ook CCS (CO2 -opslag) en het vervangen van aardgas door biomethaan en/of groene waterstof. Dit leidt dit tot een uitstootreductie van circa 5,4 Mton CO2 per jaar; en kan oplopen tot circa 7,2 megaton CO2. Deze reductie is qua omvang ongeveer gelijk aan 5 procent van de totale Nederlandse uitstoot.
Met de nieuwe fabriek wordt ook een flinke stap gezet in de reductie van de uitstoot van schadelijke stoffen, fijnstof, stikstof en geluidshinder, waardoor gezondheidsrisico’s voor omwonenden fors verkleind worden. Zo worden er tussen 2027 en 2029 windschermen en een aantal overkappingen gebouwd bij de grondstofvelden. Hierdoor wordt de voornaamste bron van gezondheidsrisico’s, fijnstof, in totaal met bijna 35 procent gereduceerd. Daarnaast wordt 68 procent minder lood uitgestoten en 44 procent minder stikstof.
Demissionair minister Sophie Hermans (Klimaat en Groene Groei): “De ondertekening van deze intentieverklaring is goed nieuws en een stap in de goede richting. Het behoud van grote bedrijven zoals staalfabrikant Tata Steel is belangrijk. Want zo kunnen we als Nederland op eigen benen blijven staan en worden we in deze snel veranderende wereld minder afhankelijk van het buitenland. Daarom is onze maatwerkaanpak belangrijk. Zware industrie die verduurzaamt en oog heeft voor de leefomgeving, heeft in Nederland toekomst.”
Demissionair staatssecretaris Thierry Aartsen (Openbaar Vervoer en Milieu):”Met deze ondertekening zetten we een belangrijke stap richting een gezonde, schonere en veilige leefomgeving voor de mensen die nabij Tata wonen. Hiermee brengen we concrete verbeteringen voor de gezondheid en leefbaarheid dichterbij. Ik ben blij dat we hen met deze stap meer duidelijkheid kunnen bieden over een gezondere en schonere toekomst van Tata Steel. We brengen de gezondheidsrisico’s voor omwonenden omlaag terwijl het bedrijf op een verantwoorde manier staal kan blijven maken in de IJmond.”
De overeenkomst tussen de Nederlandse staat en Tata Steel is onderdeel van de maatwerkaanpak waarbij de Rijksoverheid bedrijven ondersteunt bij verduurzaming en vermindering van de impact op de leefomgeving. De afgelopen maanden zijn de plannen van Tata Steel door deskundigen getoetst op onder andere de haalbaarheid en zijn onderhandelingen gevoerd over mogelijke ondersteuning vanuit de staat. De totale investering bedraagt tussen de 4 - 6,5 miljard euro. De staat is voornemens hier maximaal 2 miljard euro aan bij te dragen. Tata Steel is verantwoordelijk voor het overige deel van de investering. De steun van de staat wordt pas verstrekt na het sluiten van een definitieve maatwerkafspraak.
De concept-JLoI is ter advies voorgelegd aan de Adviescommissie Maatwerkafspraken Verduurzaming Industrie (AMVI). Vanwege het feit dat de maatwerkafspraak met Tata Steel één integrale afspraak is om de gezondheid te verbeteren én CO2 te reduceren, is de Expertgroep Gezondheid IJmond (de “Expertgroep”) uitgenodigd door de AMVI om gezamenlijk tot één integraal advies te komen. Het advies van de AMVI en de Expertgroep is meegenomen in de Joint Letter of Intent. Ook is met de Europese Commissie gesproken over de eventuele staatssteun.
Er zal op korte termijn een publieke consultatie starten op basis van de JLoI. De reacties daarop zullen de komende periode worden meegenomen in de uitwerking in de bindende maatwerkafspraak.