Uit het onderzoek komt naar voren dat problematische schulden vaak voortkomen uit andere problemen in het leven van mensen. Wanneer schulden eenmaal zijn ontstaan, lopen de kosten snel op en raken mensen het overzicht kwijt. Hulp komt vaak te laat. Om dit te verbeteren, is het noodzakelijk dat er per persoon een overzicht van alle schulden komt, zowel bij overheidsinstanties als bedrijven. Daarnaast dienen aanmaningskosten en boetes voor te late betalingen te worden verlaagd om te voorkomen dat schulden zich snel opstapelen. Bovendien is het van belang dat verschillende partijen meer samenwerken vanuit het algemeen belang.
Minister Carola Schouten, verantwoordelijk voor armoedebeleid, participatie en pensioenen, benadrukt: Problematische schulden vormen zelden het enige probleem in iemands leven. Wanneer het al tegenzit, is het vaak moeilijk om het overzicht te bewaren. En eenmaal in de problemen is het lastig om er zonder hulp weer bovenop te komen. De afgelopen jaren zijn we begonnen met een andere benadering van schulden. Daarom is dit onderzoek zo waardevol, het biedt tal van aanknopingspunten om onze aanpak verder te verbeteren.
In opdracht van dit onderzoek hebben Panteia, de Hogeschool Utrecht en het Nibud de maatschappelijke kosten van schulden in kaart gebracht. Deze kosten bedragen minstens € 8,5 miljard per jaar, wat neerkomt op € 500 per Nederlander. Problematische schulden leiden vaak tot langdurige stress. Mensen met aanzienlijke schulden melden zich vaker ziek, zijn minder productief of verliezen hun baan, en maken hogere zorgkosten. Deze kosten worden door de gehele samenleving gedragen. Voor het eerst zijn deze kosten op systematische wijze geanalyseerd.
In Nederland zijn er ongeveer 730.000 huishoudens met problematische schulden, wat overeenkomt met ongeveer 1 op de 11 huishoudens. Schulden worden als problematisch beschouwd wanneer mensen niet meer in staat zijn ze af te lossen met hun maandelijks inkomen. De onderzoekers stellen een pakket maatregelen voor om problematische schulden effectiever te voorkomen, de stijging van kosten te beperken en de tijd die mensen in de schulden doorbrengen te verkorten. Het kabinet zal later een uitgebreide reactie op het rapport naar de Kamer sturen.
