Kabinet vermindert regeldruk woningbouw: goedkoper bouwen langs het spoor, meer vergunningvrij bouwen en snellere afhandeling bezwaar

Minister Keijzer: ‘We hebben een groot woningtekort in Nederland, waardoor het voor starters, gezinnen en kwetsbare groepen steeds moeilijker is om een betaalbaar en passend huis te vinden. Woningbouw is te complex geworden door de vele regels, lange procedures en stijgende kosten. Daarom heb ik een externe adviesgroep gevraagd om met concrete voorstellen te komen die de regeldruk verminderen. We nemen het merendeel van deze adviezen over en zetten hiermee een belangrijke stap naar het bouwen van minimaal 100.000 nieuwe woningen per jaar.’

Het kabinet wil meer woningen bouwen. Om dit te stimuleren stelt het kabinet de volgende maatregelen voor op basis van STOER:

•         Makkelijker en goedkoper bouwen door geluidsnormen langs het spoor niet te verhogen

•         Duidelijke landelijke afspraken over water en bodem

•         Tijdige beschikbaarheid van nutsvoorzieningen

•         Eenvoudiger flora- en faunaprocedures

•         Aanpak knelpunten bij spuitzones en natuurregels

Spoorzones zijn interessante bouwlocaties vanwege de goede bereikbaarheid, maar steeds strengere geluidsnormen hinderen de woningbouw. De besluitvorming over strengere geluidsnormen langs sporen gaat niet door, waardoor dure aanpassingen van gevels niet langer nodig zijn. Daarnaast wordt gewerkt aan een nieuwe, eenvoudiger methode om de optelsom van geluid te beoordelen bij vliegtuiglawaai. Bij het bouwen van woningen houden we ook rekening met water en bodem. Om het bouwen in gebieden die kwetsbaar zijn voor wateroverlast voorspelbaarder te maken, komt hier een uniforme norm voor. Om woningen bewoonbaar te maken zijn energie en drinkwater nodig. Daarom werkt het kabinet aan het garanderen van de beschikbaarheid van drinkwater en het aanpakken van netcongestie.

Ook de flora en fauna verdient bescherming, maar door ingewikkelde procedures duurt het lang om vergunningen voor woningbouw en renovatie te krijgen. Het kabinet onderzoekt of dit proces versneld kan worden door middel van een landelijk netwerk van Soortenmanagementplannen (SMP’s). Daarnaast komt het kabinet met praktische handvatten om regels voor bouwen vlakbij landbouwgrond te verduidelijken. Bovendien zet het kabinet zich in Brussel in voor versoepeling van natuurcompensatieprocedures.

STOER stimuleert ook het goedkoper maken van de woningbouw met de volgende maatregelen:

•         Versoepeling bouwtechnische eisen

•         Gratis toegang tot bouwnormen

•         Meer ruimte voor fabrieksmatig bouwen

•         Digitalisering en standaardisering

De versoepeling van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) wordt in het voorjaar van 2026 aan de Kamer voorgelegd. Hiermee komen soepelere regels voor trappen, plafondhoogte en het geluid tussen ruimten. Ook draaien we daglichtnorm terug en beperken we de checklistplicht voor veilig gebouwonderhoud. Dit leidt tot lagere bouwkosten zonder de veiligheid en gezondheid uit het oog te verliezen. Vanaf medio volgende maand zijn de NEN-normen, die in de bouwregelgeving zijn aangewezen, gratis online in te zien. Zo verlagen we de kosten voor ontwerp en uitvoering. Daarnaast vervalt de vergunning- en meldingsplicht voor de technische bouwactiviteit bij woningen die een erkende kwaliteitsverklaring hebben voor bouwen en montage op de bouwplaats. Hierdoor kan sneller en goedkoper in serie gebouwd worden. Ook gaat het kabinet gegevensuitwisseling in de bouw standaardiseren. Zo voorkomen we dubbel onderzoek en nemen de kosten en doorlooptijden af.

Om bij te dragen aan sneller bouwen, stelt het kabinet op advies van STOER de volgende maatregelen voor:

•         Snellere afhandeling van bezwaar- en beroepsprocedures

•         Voorrang beroepszaken

•         Meer uitvoeringskracht bij gemeenten en provincies

•         Snellere en slimmere onderzoeken

•         Pragmatischer milieueffectrapportages (MER) en archeologisch onderzoek

Juridische procedures leiden tot grote vertraging in de woningbouw. Om deze vertraging te beperken worden bezwaar- en beroepsprocedures sneller afgehandeld en krijgen procedures bij woningbouw voorrang bij de Raad van State. Het kabinet wil besluitvorming door medeoverheden versnellen en zet in op het vergroten van de uitvoeringskracht van gemeenten en provincies.