Een rapport van de Europese Commissie over douanecontroles op productnaleving aan de externe grenzen van de EU erkent de inspanningen van de douaneautoriteiten en benadrukt de noodzaak van verbeterde douanecontroles en samenwerking, vooral om de snelle groei van e-commerce aan te pakken. Geïmporteerde producten, waaronder die online zijn gekocht, voldoen helaas niet altijd aan de EU-regels met betrekking tot veiligheid, beveiliging of milieunormen. Dit creëert risicos voor EU-burgers en bedrijven.

De EU pakt de uitdagingen van niet-nalevende importen en de groei van e-commerce aan via de voorgestelde EU-douanereform, die tot doel heeft een nieuwe EU-Douaneautoriteit en Data Hub op te richten om risicobeheer te versterken, de samenwerking tussen douane- en markttoezichtautoriteiten te verbeteren en de handhaving van productnalevingsregels te moderniseren.

Kerngegevens van 2022 tot 2024 in het rapport toont aan dat de douanecontroles op productnaleving elk jaar toenemen. Meer producten zijn door de douane tegengehouden en uiteindelijk geweigerd toegang tot de EU-markt omdat ze niet voldoen aan de EU-regels of als gevaarlijk worden beschouwd. In de hele EU heeft de douane in 2024 gemiddeld 13 items per miljoen vrijgegeven producten geweigerd vanwege niet-naleving of ernstige risicos. Tijdens deze periode overtrof de uitbreiding van e-commerce-gedreven importen echter de snelheid waarmee controlemaatregelen werden geïmplementeerd. Bovendien vereist de effectiviteit en kwaliteit van de bestaande controles verbetering om opkomende uitdagingen aan te pakken.

Het rapport helpt de Commissie en de lidstaten om de uitdagingen beter te begrijpen waarmee de douane wordt geconfronteerd bij het controleren van productnaleving en om maatregelen te identificeren om de handhaving van EU-regels verder te verbeteren.

Verbeteren van douanecontroles in de EU

Het rapport laat zien dat, hoewel douanecontroles een cruciale rol blijven spelen, betere samenwerking tussen douane- en markttoezichtautoriteiten de sleutel is om niet-nalevende of gevaarlijke producten uit de EU-binnenmarkt te houden. Digitalisering speelt ook een belangrijke rol bij het naar een hoger niveau tillen van douanecontroles. De Commissie heeft al bijgedragen aan het digitaliseren van de communicatie tussen douane- en markttoezichtautoriteiten, en de douanereform die momenteel tussen de Raad en het Europees Parlement wordt onderhandeld, zal aanzienlijk bijdragen aan het verbeteren van douanecontroles en risicobeheer.

Productnaleving in de EU zorgt ervoor dat producten voldoen aan strikte criteria, waaronder functionele, technische, veiligheids-, gezondheids- en milieunormen, waardoor zowel consumenten als het milieu worden beschermd.

Door uniforme regels voor producten toe te passen, ongeacht hun oorsprong, creëert de EU een gelijk speelveld waar alle bedrijven zich aan dezelfde regels moeten houden, wat een eerlijke concurrentie bevordert. Deze regels stellen consumenten in staat om hoogwaardige, veilige producten te genieten in de EU-binnenmarkt, waardoor ze betere waar voor hun geld krijgen door zowel concurrerende prijzen als hoge kwaliteitsnormen.

Versterken van de EU-douaneunie

De recente Communicatie van de Commissie over een uitgebreide EU-toolbox voor veilige en duurzame e-commerce benadrukt de noodzaak van sterkere douanecontroles om de uitdagingen die door e-commerce worden gesteld aan te pakken. De Commissie is toegewijd aan het creëren van een veiligere en meer beveiligde online winkelomgeving voor burgers. Het rapport over productnalevingscontroles is een belangrijke stap in de richting van het bereiken van dit doel, en de Commissie zal blijven werken aan het verbeteren van douanecontroles en ervoor zorgen dat burgers de producten die ze kopen, vooral wanneer ze online kopen, kunnen vertrouwen.

De EU-douanereform voorgesteld door de Commissie, en momenteel onderhandeling tussen de Raad en het Europees Parlement, zal een nieuwe EU-Douaneautoriteit en Data Hub introduceren, waardoor effectiever risicobeheer en samenwerking tussen douaneautoriteiten en andere autoriteiten, zoals markttoezichtautoriteiten, mogelijk wordt. Het belangrijkste doel is om douanecontroles effectiever, efficiënter en transparanter te maken. Bovendien zal de reform de douane in staat stellen niet-nalevende producten te identificeren en te elimineren. Uiteindelijk streeft de EU ernaar een gunstig ondernemersklimaat te creëren, concurrentievermogen te bevorderen en economische groei te ondersteunen, terwijl de bescherming van haar burgers en het milieu wordt gewaarborgd.

Methodologie van het rapport

Het rapport presenteert en analyseert de statistische gegevens die door EU-lidstaten zijn verstrekt met betrekking tot productnalevingscontroles aan de externe grenzen van de EU, uitgevoerd door de douane in samenwerking met markttoezichtautoriteiten.

De gegevens bestrijken een periode van drie jaar en kijken naar het aantal douane-interventies, schorsingen en weigeringen aan de EU-grenzen. De gegevens tonen trends en patronen in de EU-lidstaten. Het volgt Verordening (EU) 2019/1020 over markttoezicht en naleving van producten.

Het rapport maakt deel uit van de inspanningen van de Commissie om douanecontroles te verbeteren en naleving van EU-wetgeving te waarborgen. Door te helpen de nationale douaneprocedures te harmoniseren, hebben de EU-douanebeleid tot doel uitdagingen aan te pakken zoals eerlijke handel, het vereenvoudigen van de douaneomgeving voor bedrijven en het ondersteunen van de overgang naar meer veilige en conforme producten die de EU-binnenmarkt binnenkomen.

Voor meer informatie

Productnalevingsrapport

EU-douanereform - Europese Commissie