De Commissie verwelkomt de voorlopige politieke overeenkomst die zojuist is bereikt tussen het Europees Parlement en de Raad over het voorstel van de Commissie om de lijsten van waterverontreinigende stoffen bij te werken. Deze herziening zorgt ervoor dat de lijsten van waterverontreinigende stoffen in overeenstemming worden gebracht met het nieuwste wetenschappelijke advies en dat nieuwe stoffen in oppervlaktewater en grondwater worden gecontroleerd en strenger worden gereguleerd. Drie stukken EU-wetgeving zullen dienovereenkomstig worden aangepast: de Kader Richtlijn Water, de Richtlijn Milieu Kwaliteitsnormen en de Grondwater Richtlijn. De nieuwe maatregelen zullen de EU weerbaarder maken tegen water en markeren een belangrijke bijdrage aan de ambitie van nulvervuiling.
Nieuwe stoffen toegevoegd aan lijsten van waterverontreinigende stoffen
Nieuwe stoffen met goed gedocumenteerde schadelijke effecten op het milieu en de menselijke gezondheid zullen worden toegevoegd aan de lijsten van waterverontreinigende stoffen. Deze omvatten:
- Een strikte nieuwe EU-brede kwaliteitsnorm voor de som van 25 PFAS (“forever chemicals”) in oppervlaktewater, inclusief trifluoroazijnzuur (TFA);
- Dezelfde strikte norm voor de som van de 4 meest schadelijke PFAS in grondwater. Een bredere som van 20 PFAS, in overeenstemming met de Richtlijn Drinkwater, zal ook in grondwater worden gecontroleerd, dat de belangrijkste bron van drinkwater is in veel lidstaten;
- Een reeks pesticiden en afbraakproducten van pesticiden;
- Bisfenol A, een weekmaker en component van plastic verpakkingen;
- Verplichte tests over de effecten van hormoonverstoorders;
- Enkele farmaceutische producten die worden gebruikt als pijnstillers en ontstekingsremmers, evenals enkele antibiotica.
Bovendien actualiseert de overeenkomst de limieten voor verontreinigende stoffen die al zijn opgenomen in de lijsten. Bovendien worden zes stoffen die geen EU-breed risico meer vormen, verplaatst naar de lijsten van verontreinigende stoffen van nationale zorg dankzij acties om hun gebruik te verbieden of te beperken, in overeenstemming met het nieuwste wetenschappelijke bewijs.
Nieuwe vereenvoudigingsmaatregelen
In de geest van vereenvoudiging introduceert de overeenkomst bepaalde kortetermijnvrijstellingen van het principe van niet verslechtering van de waterkwaliteit en -kwantiteit. Lidstaten kunnen een vereenvoudigde procedure toepassen onder bepaalde voorwaarden zolang de vervuiling niet toeneemt, en dus de bescherming van het milieu of de gezondheid in gevaar brengt.
De overeenkomst vermindert ook de administratieve last voor lidstaten door de rapportagevereisten te stroomlijnen en het gemakkelijker te maken om monitoringsgegevens tussen lidstaten en de Commissie te delen via digitale tools. De nieuwe regels versterken ook de grensoverschrijdende samenwerking, waarbij verplichte waarschuwingen voor rivierbekkenstroomafwaarts worden gegarandeerd na incidenten.
Volgende stappen
Het Europees Parlement en de Raad moeten nu de nieuwe Richtlijn formeel aannemen, die 20 dagen na publicatie in het Publicatieblad van de EU van kracht zal worden.
Lidstaten moeten vervolgens voldoen aan de vereisten en de wijzigingen in de drie relevante richtlijnen: Kader Richtlijn Water, de Richtlijn Milieu Kwaliteitsnormen en de Grondwater Richtlijn, uiterlijk op 22 december 2027 transponeren.
Achtergrond
De Commissie heeft op 26 oktober 2022 haar voorstel voor een herziene lijst van verontreinigende stoffen in oppervlakte- en grondwater aangenomen. De Richtlijn is een belangrijk element van de Europese Green Deal en het Actieplan voor Nulvervuiling.
De Kader Richtlijn Water (KRW) is gericht op het beschermen en duurzaam beheren van watervoorraden. Het vereist van de lidstaten dat zij hun River Basin Management Plans (RBMPs) en Programmas van Maatregelen (PoMs) gebruiken om waterlichamen te beschermen en, waar nodig, te herstellen om een goede toestand te bereiken en verslechtering te voorkomen. Een goede toestand betekent zowel een goede chemische als een goede ecologische toestand.
De KRW is de primaire wetgeving en wordt ondersteund door twee zogenaamde dochterrichtlijnen over de kwaliteit en kwantiteit van grondwater – de Grondwater Richtlijn (GWD) – en over de kwaliteit van oppervlaktewater – de Richtlijn Milieu Kwaliteitsnormen (EQSD). Deze lijst van prioriteitsstoffen moet elke zes jaar worden herzien en indien nodig worden bijgewerkt.
Voor meer informatie
