De Europese Commissie verwelkomt de voorlopige politieke overeenkomst die vandaag is bereikt tussen het Europees Parlement en de Raad om de rol van Europol en de samenwerking tussen agentschappen in de strijd tegen mensensmokkel en mensenhandel te versterken. Deze verordening werd voorgesteld door de Commissie in november 2023.

De strijd tegen mensensmokkel is een prioriteit voor de Commissie, zoals President von der Leyen duidelijk maakte in haar State of the Union-toespraak van 2025. Ze benadrukte dat het de Europeanen moeten zijn die beslissen wie er naar Europa komt en onder welke omstandigheden – niet de smokkelaars en mensenhandelaars. 

Europol speelt een sleutelrol in het ondersteunen van de wetshandhaving en de rechterlijke autoriteiten van de lidstaten in hun inspanningen om de bedrijfsmodellen van smokkelaars te doorbreken en transnationale criminele netwerken te ontmantelen. De nieuwe regels zullen Europol beter in staat stellen om nationale wetshandhavingsautoriteiten te ondersteunen, met een versterkt Europees Centrum Tegen Mensensmokkel, verbeterde informatie-uitwisseling, evenals extra financiële en menselijke middelen.

Het Centrum Tegen Mensensmokkel zal een echte Europese dimensie hebben. Het zal vertegenwoordigers van Eurojust en Frontex omvatten en profiteren van de steun van andere relevante EU-instellingen en agentschappen. Dit zal de samenwerking tussen agentschappen vergroten en strategische, operationele en technische ondersteuning aan lidstaten versterken.

De informatie-uitwisseling tussen Europol en de lidstaten, inclusief de liaisonofficieren van de lidstaten in derde landen, zal ook worden verbeterd. De nieuwe regels introduceren ook nieuwe verantwoordelijkheden voor de lidstaten om informatie met Europol en andere lidstaten die deelnemen aan een operationele taskforce te delen.

De capaciteiten van het Agentschap om biometrische gegevens te verwerken zullen ook worden vergroot, inclusief via extra financiering.

De operationele capaciteit van Europol zal worden verbeterd met extra financiële middelen (€50 miljoen, inclusief €20 miljoen om de biometrische capaciteiten van Europol op te schalen) en 50 extra medewerkers.

Volgende stappen

De verordening moet nu formeel worden aangenomen door het Europees Parlement en de Raad voordat deze in werking treedt, wat 20 dagen na publicatie in het Publicatieblad van de EU zal gebeuren. 

Daarna zal de Raad van Bestuur van Europol uitvoeringsregels aannemen om de reikwijdte van de werking van het Europees Centrum Tegen Mensensmokkel te definiëren.

Achtergrond

In de 2025 State of the Union toespraak kondigde President von der Leyen nieuwe initiatieven aan om de strijd tegen smokkelaars en mensenhandelaars op te voeren, waaronder “een nieuw sanctieregime om hun activa te bevriezen, hun bewegingsvrijheid te beperken en hen van hun winsten te beroven.”

De nieuwe Europese Interne Veiligheid Strategie, ProtectEU, kondigde ook aan dat de Commissie een ambitieuze herziening van het mandaat van Europol zal voorstellen, in nauwe samenwerking met de lidstaten. Het doel zal zijn om de rol van Europol verder te versterken bij het onderzoeken van grensoverschrijdende, grootschalige en complexe zaken die een ernstige bedreiging vormen voor de interne veiligheid van de Unie; nauwer samenwerken met andere EU-agentschappen en de ondersteuning van de lidstaten verder verbeteren.

Het voorstel voor een verordening ter versterking van de rol van Europol tegen mensensmokkel en mensenhandel werd in november 2023 ingediend, samen met een voorstel voor een richtlijn om minimumregels vast te stellen ter voorkoming en bestrijding van de bevordering van ongeoorloofde toegang, doorgang en verblijf in de Unie, die momenteel in onderhandeling is met het Europees Parlement en de Raad. In november 2023 lanceerde de Commissie ook de Global Alliance to Counter Migrant Smuggling, om de samenwerking met internationale partners te versterken en het bedrijfsmodel van smokkelaars te doorbreken. 

Voor meer informatie

Voorstel van de Commissie

Menskensmokkel 

Samen Tegen Mensenhandel 

Samenwerking in de wetshandhaving  

Interne veiligheid  

Europol