De Commissie heeft een voorstel gepresenteerd om de EU-staalsector te beschermen tegen oneerlijke gevolgen van wereldwijde overcapaciteit, een essentiële stap om de lange termijn levensvatbaarheid van een strategisch cruciale industrie te waarborgen. Dit wordt gerealiseerd door de verplichtingen uit het EU Staal- en Metaalactieplan na te komen, waarbij het principe van vrije handel wordt gehandhaafd en de betrokkenheid bij wereldwijde partners wordt versterkt om de overcapaciteit aan te pakken door:
- de volumelimiet voor invoer zonder tarief te beperken tot 18,3 miljoen ton per jaar (een vermindering van 47% vergeleken met de staalquota van 2024),
- het niveau van de heffing voor invoer buiten de quota te verdubbelen naar 50% (vergeleken met de 25% onder de safeguard) en
- de traceerbaarheid van staalmarkten te versterken door een Melt and Pour-eis in te voeren om omzeiling te voorkomen.
Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen zei: Een sterke, gedecarboniseerde staalsector is essentieel voor de concurrentievermogen, economische veiligheid en strategische autonomie van de Europese Unie. Wereldwijde overcapaciteit schaadt onze industrie. We moeten nu handelen - ik dring er bij de Raad en het Parlement op aan om snel vooruit te gaan. De Commissie zal blijven samenwerken met de industrie om goede banen te beschermen en creëren, en met lidstaten en wereldwijde partners - inclusief op WTO-niveau - om langetermijnoplossingen voor gezamenlijke uitdagingen te vinden.”
Het voorstel vervangt de staalbewakingsmaatregel die naar verwachting in juni 2026 verstrijkt. Het beantwoordt aan de oproep van EU-arbeiders, de industrie, verschillende lidstaten, leden van het Europees Parlement en belanghebbenden om sterke en permanente bescherming aan de EU-staalindustrie te bieden, met het oog op het beschermen van EU-banen en het ondersteunen van de sector in zijn decarbonisatie inspanningen.
Staalovercapaciteit is een wereldwijd probleem dat sterke, oprechte en gezamenlijke actie van alle partners vereist. De Commissie zal blijven leiden in internationaal werk om collectieve oplossingen te vinden om de onderliggende oorzaken van wereldwijde overcapaciteit effectief aan te pakken, ook in het kader van het Global Forum on Steel Excess Capacity. Met deze voorgestelde maatregel nodigt de Commissie gelijkgestemde landen uit om samen te werken om hun economieën te beschermen tegen wereldwijde overcapaciteit, terwijl de toeleveringsketens worden veiliggesteld en de wederzijdse toegang tot de markt wordt vergroot.
De voorgestelde maatregel is volledig WTO-conform. Na ontvangst van een mandaat van de Raad zal de Commissie snel in gesprek gaan met getroffen EU-handelspartners onder de Artikel XXVIII GATT-procedure met betrekking tot deze wijziging van de WTO-tarieven van de EU, met het oog op het aanbieden van land specifieke toewijzingen.
Gezien de nauwe en unieke integratie in de interne markt van de EU onder de EEA-overeenkomst, zullen uitvoer vanuit Noorwegen, IJsland en Liechtenstein niet onderhevig zijn aan tariefquota of heffingen. Bovendien moeten de belangen van een kandidaat-land dat zich in een uitzonderlijke en onmiddellijke veiligheidsituatie bevindt, zoals Oekraïne, ook worden overwogen bij het bepalen van de quota-toewijzingen, zonder de effectiviteit van de maatregel in gevaar te brengen.
Volgende stappen
Het voorstel van de Commissie zal nu onderworpen worden aan de gewone wetgevingsprocedure, dus het is aan het Europees Parlement en de Raad om overeenstemming te bereiken over de definitieve regeling.
De beslissing van de Raad die de opening van onderhandelingen autoriseert, heeft een gekwalificeerde meerderheid in de Raad nodig om te worden aangenomen.
Eenmaal aangenomen door de Raad en het Parlement, zal de maatregel de staalbewaking van de EU vervangen, wanneer deze in juni 2026 verstrijkt. Door dit vandaag in te dienen, wil de Commissie zorgen voor ononderbroken bescherming van de EU-staalsector.
Achtergrond
Staal is een essentieel materiaal voor de EU-economie, ook voor de groene transitie, vanwege het gebruik in een breed scala van strategisch belangrijke sectoren, waaronder defensie. De EU-staalindustrie is de op twee na grootste staalproducent ter wereld. Het biedt direct werk aan ongeveer 300.000 mensen en ondersteunt ongeveer 2,5 miljoen banen indirect, met staalproductiesites in meer dan 20 EU-lidstaten. Staalfabrieken ondersteunen veel regionale economieën en benadrukken hun sociaal-economische en politieke belang.
De EU-staalindustrie staat momenteel onder druk door onhoudbare niveaus van wereldwijde overcapaciteit, die meer dan vijf keer de jaarlijkse staalconsumptie van de EU bedraagt (momenteel 620 miljoen ton en naar verwachting zal dit groeien tot 721 miljoen ton tegen 2027). Deze toenemende overcapaciteit, toenemende invoer van staal en sluiting van markten van derde landen voegen zich bij de interne uitdagingen waarmee de EU-staalindustrie wordt geconfronteerd. Deze omvatten een toename van handelsbeperkingen in derde landen, hoge energie- en productiekosten in de EU en een lagere interne vraag. Deze uitdagingen verzwakken onterecht de concurrentiepositie van de EU-industrie op de wereldmarkt, ondermijnen het vermogen van de industrie om te investeren, met name in decarbonisatie, en bedreigen de lange termijn levensvatbaarheid.
De EU-staalindustrie is de enige grote regio die sinds 2007 ongeveer 65 miljoen ton capaciteit heeft verloren. In 2024 bereikte de capaciteitsbenuttingsgraad 67% [gezonde percentages liggen rond de 80%] en sinds 2007 zijn er ongeveer 9.000 tot 100.000 banen verloren gegaan. De sector heeft recordverliezen geleden in 2024.
In het licht van deze kritieke uitdagingen heeft de Commissie haar voornemen aangekondigd om een nieuwe staalmaatregel voor te bereiden in haar Staal- en Metaalactieplan (SMAP) van maart 2025, waarbij voorzitter von der Leyen de toewijding van de EU herhaalt om haar staalindustrie te beschermen in haar State of the European Union (SOTEU) toespraak.
De voorgestelde maatregel is gebaseerd op een economische analyse, inclusief een beoordeling van de potentiële impact van verschillende opties, evenals inzichten die zijn verzameld via een gerichte raadpleging van sectorale belanghebbenden die gedurende de zomer heeft plaatsgevonden. Veel van de meer dan 500 respondenten, zowel binnen de industrie (producenten en gebruikers) als binnen de EU-lidstaten, waren sterk voorstander van een maatregel die het volume van de tariefquota op staal dat voor alle oorsprongen geldt, aanzienlijk vermindert, met een hoog niveau van de heffing buiten de quota dat zij noodzakelijk achten om een sterke en duurzame staalindustrie in de EU te behouden. De economische analyse en een samenvatting van de resultaten van de raadpleging van belanghebbenden worden gepresenteerd in een stafwerkdocument dat bij het voorstel is gevoegd.
Voor meer informatie
Voorgestelde maatregel voor staal
Aanbeveling voor een besluit van de Raad tot autorisatie van de opening van onderhandelingen
