Wat presenteert de Commissie vandaag?
Vandaag presenteert de Commissie een communicatie over de voortgang van de implementatie van het Pact over Migratie en Asiel op nationaal en EU-niveau.
De implementatie van het Pact is een complex proces dat samenwerking tussen verschillende actoren vereist. Het werk omvat verschillende wetgevende maatregelen. Het is essentieel dat de EU en nationale systemen tegen juni 2026 goed voorbereid zijn, wat nauwe samenwerking tussen de lidstaten, de Commissie en EU-agentschappen vereist.
In juni 2024 heeft de Commissie een Gemeenschappelijk Implementatieplan voor lidstaten aangenomen, waarin 10 belangrijke taken en mijlpalen voor deze overgangsperiode zijn uiteengezet.
De communicatie van vandaag geeft details over elk bouwblok, benadrukt de geboekte vooruitgang, identificeert de resterende uitdagingen en de volgende stappen.
Wat zijn de volgende implementatiestappen?
Voor juni 2026 moeten er op zowel EU- als nationaal niveau belangrijke mijlpalen worden bereikt.
Op nationaal niveau moeten lidstaten nationale implementatieplannen, noodplannen en strategieën indienen, die cruciaal zijn voor de toepassing van het Pact medio 2026. De Commissie ondersteunt lidstaten gedurende dit proces.
Ook op EU-niveau moeten er dit jaar belangrijke mijlpalen worden bereikt. In oktober 2025 zal het Jaarlijkse Asiel- en Migratierapport de migratiesituatie in de EU en de lidstaten beoordelen en een strategisch overzicht geven. Op basis hiervan zal de Commissie beoordelen of bepaalde lidstaten onder migratiedruk staan en een solidariteitspool voorstellen voor relocaties en financiële bijdragen.
Bovendien zal in december een vijfjarige EU-strategie voor Asiel- en Migratiemanagement worden geïntroduceerd, gericht op zowel interne als externe migratiedimensies, bouwend op nationale strategieën die voor 12 juni 2025 moeten worden ingediend.
Hoe zal het Pact lidstaten helpen zodra het wordt toegepast?
Het Pact stelt een verenigd Europees systeem in om de beveiliging van de externe grenzen van de EU te versterken. Het zorgt voor eerlijke regels ter bescherming van degenen die hulp nodig hebben, terwijl het de terugkeer van degenen die geen toegang hebben, vergemakkelijkt.
Bovendien balanceert het solidariteit met eerlijke verantwoordelijkheidsdeling. Het Pact biedt solide regels om ervoor te zorgen dat elke lidstaat de flexibiliteit heeft om specifieke uitdagingen aan te pakken, en dat geen enkele lidstaat alleen onder druk komt te staan.
De Commissie zal blijven werken aan de operationele spoor, de lidstaten ondersteunen, samen met de EU-agentschappen om migratie met gerichte acties te beheren.
Waarom komt het Pact pas volgend jaar in werking?
De wetgeving werd vorig jaar goedgekeurd en aangenomen door het Europees Parlement en de Raad, en is dus al van kracht en gepubliceerd in het EU-Officiële Publicatieblad. De latere ingangsdatum geeft lidstaten de tijd die nodig is om de EU-brede regels te implementeren en alle noodzakelijke maatregelen in de nationale systemen te treffen.
Hoe zal de Commissie ervoor zorgen dat alle lidstaten tegen medio 2026 klaar zijn?
De Commissie heeft de implementatie van het Pact op EU-niveau aangestuurd, de lidstaten voortdurend ondersteund in hun nationale inspanningen, samen met EU-agentschappen, en extra financiering verstrekt.
De Commissie heeft een Pact-Implementatieplatform opgericht om begeleiding en het delen van best practices te bieden. Er zijn regelmatig bijeenkomsten geweest met nationale autoriteiten, speciale commissies en expertgroepen om juridische bepalingen te verduidelijken. Buiten technische ondersteuning profiteren lidstaten van peer learning en goede praktijkuitwisselingen die zijn opgezet in het kader van het Technisch Ondersteuningsinstrument.
De Commissie heeft onlangs €3 miljard aan extra financiering toegewezen om de inspanningen van lidstaten ter ondersteuning van de implementatie van het Pact en het huisvesten van vluchtelingen uit Oekraïne te ondersteunen. Nu is er werk aan de winkel met lidstaten om de noodzakelijke procedures voor het beschikbaar maken van deze financiering tegen het einde van het jaar af te ronden.
Wat betreft de externe dimensie van migratie, hoe zal het Pact de samenwerking met partnerlanden verbeteren?
Migratie is een wereldwijde realiteit en een integraal onderdeel van de toenemende relaties van de EU met partners over de hele wereld.
Om zich aan te passen aan en te reageren op de dynamische aard van migratie, moet het Pact ook worden aangevuld met extra inspanningen in gebieden die niet door het nieuwe wetgevend kader worden bestreken. Het versterken van de wereldwijde samenwerking op het gebied van migratie is bijzonder belangrijk voor een succesvolle en duurzame implementatie van het Pact. De 38% daling van de onregelmatige aankomsten in de EU in 2024 toont aan dat uitgebreide partnerschappen resultaat opleveren.
De EU moet partnerschappen met derde landen versterken om onregelmatige aankomsten te verminderen, de Wereldwijde Alliantie tegen Mensenhandel uit te breiden met een conferentie tegen het einde van het jaar, en de samenwerking op het gebied van terugkeer en terugname te verbeteren. Bovendien zal het werk doorgaan om de mobiliteit van talent te bevorderen via Talentpartnerschappen en om de bescherming van vluchtelingen buiten de EU te ondersteunen via hervestiging en humanitaire toelating.
De Team Europe-aanpak - het bundelen van krachten tussen de EU, lidstaten, de Europese Investeringsbank (EIB) en de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBRD) - heeft zich bewezen als een succesvolle methode om nieuwe partnerschappen op te richten of bestaande partnerschappen te herkalibreren.
Voor meer informatie
Stand van zaken over de implementatie van het Pact over Migratie en Asiel
Pact over Migratie en Asiel - Gemeenschappelijk Implementatieplan
Verantwoord migratiebeheer - Europese Commissie
Pact over Migratie en Asiel – Toelichtende MEMO