Het is een genoegen om vanavond bij u te zijn aan de vooravond van Internationale Roma Dag en voor de start van EU Roma Week 2025. Deze week biedt de kans om de rijke culturele erfgoed en bijdragen van de Roma aan de Europese samenleving te vieren en onze ervaringen te delen.

Het is ook een moment om de uitdagingen te benadrukken waarmee Roma nog steeds in Europa worden geconfronteerd. Te lang zijn Roma systematisch gemarginaliseerd en gediscrimineerd. Het is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid om deze barrières te slechten. We bouwen aan onze Unie van Gelijkheid, waar iedereen, ongeacht achtergrond of etniciteit, dezelfde kansen heeft om te gedijen. Als Europees Commissaris voor Gelijkheid ben ik vastbesloten om de voortdurende discriminatie en ongelijkheden waarmee veel Roma nog steeds worden geconfronteerd, aan te pakken. Onze beleidsmaatregelen en acties moeten deze specifieke kwesties aanpakken.

De laatste Roma-enquête van het EU Bureau voor de Grondrechten toont aan dat acht op de tien Roma het risico lopen in armoede te leven. De levensverwachting van Roma-vrouwen en -mannen is ongeveer tien jaar lager dan die van de algemene bevolking. Dit is simpelweg onaanvaardbaar en we moeten dit veranderen.

Het EU Roma Strategisch Kader voor Gelijkheid, Inclusie en Participatie is ons concrete plan om anti-zigeunerisme en discriminatie te bestrijden. Het garandeert toegang tot alle essentiële zaken zoals onderwijs, werk, huisvesting, gezondheidszorg en sociale diensten. Onze lidstaten staan aan onze zijde. Zij hebben de aanbeveling van de Raad van 2021 over Roma-gelijkheid, inclusie en participatie aangenomen.

Afgelopen zomer publiceerden we onze beoordeling van hoe we bezig zijn met de implementatie van de nationale Roma-strategische kaders. Hier zijn slechts enkele voorbeelden van hoe EU-financiering echt verschil maakt in het ondersteunen van onze lidstaten. Italië voert het Acceder-e project uit, geïnspireerd door het Spaanse Acceder-initiatief, dat de levensstandaard van Roma verbetert door toegang tot beschikbare banen. Bulgarije heeft gemeentelijke programmas gelanceerd, gefinancierd door het Europees Sociaal Fonds, om scholen te desegregeren en discriminatie te bestrijden, wat bijna 18.000 kinderen ten goede komt. Roemenië gebruikt herstel- en veerkrachtfaciliteitsfondsen om achtergestelde plattelandsgemeenschappen te ondersteunen, inclusief mobiele medische eenheden voor borst- en baarmoederhalskankerscreening.

Tijdens mijn mandaat zal de Commissie zich richten op drie belangrijke gebieden om onze lidstaten te ondersteunen. Ten eerste door gelijkheid op alle gebieden te integreren, zoals in onderwijs en op de werkplek. Ten tweede door EU-wetgeving te implementeren en te handhaven om discriminatie en segregatie te bestrijden. Ten derde door ervoor te zorgen dat EU-cohesiefondsen strategisch worden geïnvesteerd, flexibel zijn en reageren op de specifieke behoeften van Roma-gemeenschappen.

Dit is een grote taak en de Commissie kan het niet alleen doen.

Om echte vooruitgang te boeken, hebben Roma-gemeenschappen een echte stem nodig in alle gebieden die hun dagelijks leven beïnvloeden. Dit is de enige manier om beleid te vormen dat echt aan hun behoeften voldoet. We hebben ook sterke partnerschappen nodig - met lidstaten, lokale autoriteiten en het maatschappelijk middenveld.

Deze week zit vol inspirerende evenementen. Ik ben benieuwd wat we samen kunnen bereiken, als één verenigde gemeenschap. De Commissie zal een nauwe partner blijven van Roma-gemeenschappen, lidstaten en het maatschappelijk middenveld. We werken momenteel samen met de Nationale Roma Contactpunten die aan de Commissie zullen rapporteren over de implementatie van nationale Roma-strategische kaders tegen juni. Dit wordt gevolgd door de Roma Civil Monitoring-rapporten die het perspectief van het maatschappelijk middenveld op de voortgang van de lidstaten zullen delen. Dit najaar zal het EU Bureau voor de Grondrechten zijn nieuwste Roma-enquête uitbrengen, die de voortgang meet van de doelstellingen van het EU Roma Strategisch Kader. Dit alles zal bijdragen aan ons volgende rapport over de implementatie van het EU Roma Strategisch Kader, dat volgend jaar wordt gepubliceerd.

Eerlijk, inclusief en vrij van discriminatie. Dit is het Europa dat we samen bouwen, waar gelijkheid niet slechts een belofte is, maar een dagelijkse realiteit. Een Europa waar elke Roma met waardigheid leeft, hun rechten niet alleen erkend maar werkelijk gerespecteerd en beschermd. Een Europa waar Roma-gemeenschappen kunnen gedijen en volledig kunnen deelnemen aan de Europese samenleving. U kunt op mij rekenen.

Ik wens u allen een succesvolle EU Roma Week. Dank u voor uw aanwezigheid vanavond en voor uw passie en toewijding gedurende het hele jaar.