Het is een genoegen om hier in het prachtige Stockholm te zijn. Als Commissaris voor Paraatheid hoor ik veel over Zweden. Jullie zijn een voorbeeld in paraatheid binnen onze Unie, en ik ben hier om te zien hoe het werkt.
Het is geen toeval dat ik mijn bezoek hier begin. Folk och Försvar is dé plek om over paraatheid te praten. Jullie zijn open, inclusief en gebaseerd op vertrouwen tussen burgers en instellingen.
Onlangs was ik op een informele ministeriële bijeenkomst over civiele paraatheid, georganiseerd door de coalitie van de bereidwilligen uit de Noordse, Baltische en Benelux-landen. En vorige week was ik in Spanje om het belang van voorbereiding op het brandseizoen te benadrukken, zowel op nationaal als EU-niveau.
Spanje en Zweden liggen geografisch ver uit elkaar en hebben verschillende risicos, maar beide landen zijn vastbesloten om hun burgers veilig te houden in een steeds gevaarlijkere wereld. De Europese Unie staat hier samen met jullie.
De risicos waarmee onze samenlevingen worden geconfronteerd, zijn complexer dan ooit. Klimaatverandering slaat harder toe. Geopolitieke verhoudingen veranderen snel. En Europa wordt geconfronteerd met nieuwe bedreigingen — van cyber- en hybride aanvallen tot desinformatie en aanvallen op onze kritieke infrastructuur. Deze bedreigingen zijn reëel en vereisen een verenigd antwoord. De verwoestende bosbranden van 2018 in Zweden waren een wake-up call voor ons allemaal.
Samen moeten we beter voorbereid zijn op deze gevaarlijkere realiteit. Dat is precies wat we doen.
In de EU nemen we krachtige maatregelen. We hebben in maart onze nieuwe Paraatheidsstrategie gelanceerd. Het is concreet, allesomvattend en operationeel. We hanteren een aanpak van alle gevaren, de hele overheid en de hele samenleving. Iedereen moet klaarstaan voor wat er ook gebeurt. We geloven dat iedereen een rol moet spelen in het veilig houden van onze samenlevingen — burgers, bedrijven en het maatschappelijk middenveld, niet alleen de experts en professionals.
Paraatheid is ook een manier van denken. We werken daarom aan het opbouwen van een nieuwe cultuur van paraatheid op ons continent. In Zweden begrijpen jullie dit en jullie zullen een belangrijke rol spelen.
Burgers en gemeenschappen vormen de ruggengraat van hun eigen veiligheid. Onze nieuwe EU Paraatheidsstrategie plaatst mensen centraal in onze paraatheid. Dit was ook een belangrijk aandachtspunt van het laatste Zweedse voorzitterschap.
Jullie paraatheidsbrochure van 2024 is een uitstekend voorbeeld. Ik heb deze brochure uitgelicht tijdens mijn persconferentie voor de lancering van onze nieuwe EU paraatheidsstrategie. Ik heb onlangs ook een blinde Zweedse vrouw ontmoet die de brailleversie van de brochure had gelezen — een geweldig voorbeeld van niemand achterlaten.
We creëren meer bewustzijn in de EU — niet om mensen bang te maken, maar om ervoor te zorgen dat ze klaar zijn. Een eenvoudig idee: we willen dat mensen minstens 72 uur zelfvoorzienend kunnen zijn in een crisis — net als in Zweden.
Onze EU-strategie benadrukt ook de noodzaak van investeringen die zowel civiele als militaire doeleinden dienen — wat we dual-use by design noemen. We moeten de civiel-militaire samenwerking versterken, niet alleen in noodsituaties, maar vanaf het begin bij planning, training en gezamenlijke oefeningen. Wanneer een crisis toeslaat, moet iedereen zijn rol kennen.
Civiele paraatheid moet een manier van leven worden, en Zweden is hierin een inspiratie. Jullie Totale Defensieconcept is een voorbeeld van de hele samenleving en de hele overheid die samen voorbereiden. Terwijl Europa nieuwe veiligheidsbedreigingen onder ogen ziet, werken we aan de opbouw van steun voor een Europees Mechanisme voor Civiele Bescherming, deels geïnspireerd door Zweden.
Dit is een kans om burgers en gemeenschappen centraal te stellen in paraatheid en om de samenwerking tussen civiele en militaire actoren op het gebied van planning en capaciteiten te versterken. Dit nieuwe mechanisme zou kunnen voortbouwen op het Uniemechanisme voor Civiele Bescherming met een scherpere focus op civiele verdedigingsparaatheid.
Nu richten we ons op het omzetten van onze nieuwe strategie in daden. Begin juli zullen we de eerste resultaten aannemen: onze EU Voorraadstrategie die Europas autonomie zal versterken en onze burgers veiliger zal houden.
Rampen zijn niet genderneutraal. In noodsituaties worden bestaande ongelijkheden vergroot en neemt het risico op gendergerelateerd geweld toe. Als Commissaris voor Gelijkheid ben ik vastbesloten ervoor te zorgen dat onze paraatheidsinspanningen niemand uitsluiten. We werken aan het bevorderen van gendergelijkheid in elke fase van de rampencyclus, altijd geworteld in de principes van inclusie en non-discriminatie.
Ik ben vastbesloten om samenlevingen op te bouwen waar vrouwen leiding geven bij crisismanagement en helpen vormgeven hoe we plannen en reageren. Ik kijk ernaar uit om nauw samen te werken met Zweden op dit gebied.
In tijden van problemen ontdek je wie je echte vrienden zijn. Paraatheid gaat niet alleen over het anticiperen op de volgende crisis, maar ook over het opbouwen van vertrouwen, het beschermen van mensen en samen staan wanneer het er echt toe doet. Zweden en de EU – sterker en beter voorbereid samen.