Geachte Voorzitter, Geachte Leden van het Europees Parlement,

Ik ben dankbaar voor de uitnodiging om deel te nemen aan de eerste vergadering van dit nieuw opgerichte parlementaire netwerk over het toezicht op de toepassing van EU-recht.

Uw beslissing om de nadruk te leggen op de uitvoering en toepassing van EU-recht is zowel tijdig als essentieel.
De uitvoering is de brug tussen de beloften die we doen via wetgeving en de resultaten die belangrijk zijn voor mensen en bedrijven.
Het bepaalt de geloofwaardigheid en effectiviteit van de EU.

In de afgelopen decennia is de Europese Unie steeds ambitieuzer geworden in haar beleidsdoelstellingen.
Van digitalisering en decarbonisatie tot concurrentievermogen en sociale rechtvaardigheid, onze beleidsdoelen zijn breed en gedurfd.

Echter, geen van deze ambities zal worden gerealiseerd als de wetten die we aannemen niet goed worden uitgevoerd. De uitvoering bepaalt of de regels die we in Brussel maken, leiden tot positieve veranderingen in Berlijn, Boekarest, Florence of Brugge.

Het feit dat dit netwerk vertegenwoordigers van verschillende parlementaire commissies samenbrengt, is een belangrijk signaal.

Het weerspiegelt de realiteit dat uitvoering niet beperkt is tot een enkel beleidsgebied.
Het doorkruist elk aspect van het EU-bestuur - van de interne markt tot de groene transitie, van gezondheids- en sociale beleid tot transport en energie.

Uitvoering is echt een gedeelde verantwoordelijkheid.
Geen enkel beleidsgebied is vrijgesteld van uitvoeringsuitdagingen, en succes hangt af van elke instelling en elk bestuursniveau die de gedeelde verantwoordelijkheid op zich nemen.

De politieke richtlijnen van de Commissie voor 2024-2029 stellen een duidelijke prioriteit: uitvoering moet centraal staan.
Het realiseren van onze beleidsdoelstellingen betekent dat we minder focus moeten leggen op het voorstellen van nieuwe regels en meer op het werkend maken van bestaande regels - beter en sneller. 

Zoals het Draghi-rapport benadrukte, wegen de complexiteit en accumulatie van regels, en de moeilijkheid om ze toe te passen, zwaar op de concurrentiekracht van Europa.
Zelfs goed ontworpen wetgeving kan falen als deze slecht wordt omgezet of niet goed wordt toegepast. 

Daarom heeft de Commissie in februari de communicatie Een Simpelere en Snellere Europa aangenomen, die onze visie schetst voor een ambitieuze uitvoering- en vereenvoudigingsagenda voor de gehele termijn. 

Ons doel is tweeledig:
zorgen dat EU-beleid resultaten oplevert,
en dit op een manier die eenvoudiger, sneller en kosteneffectiever is - aangezien vereenvoudiging ook essentieel is om onze economische, sociale en milieudoelstellingen te bereiken. 

We verschuiven naar een cultuur van betere levering.

Uitvoering moet centraal staan in het beleidsvormingsproces. Het moet in elke stap worden overwogen, zelfs voordat wetgeving wordt voorgesteld, en regelmatig worden herzien.

En dit betekent niet alleen het onderzoeken van juridische aspecten - zoals de correcte omzetting en toepassing van EU-recht - maar ook het beoordelen hoe effectief we vorderen richting onze beleidsdoelstellingen en doelen.

De Commissie heeft al een reeks tools ontwikkeld ter ondersteuning van de uitvoering: 

Uitvoeringsstrategieën voor belangrijke wettelijke handelingen. 

Technische ondersteuning en digitale tools zoals het Intern Marktsysteem. 

Uitlegtemplates en omzettingsroadmaps. 

Peer learning en samenwerking via expertgroepen of de Single Market Enforcement Taskforce. 

Ons doel is nu om voort te bouwen op deze goede praktijken en hun toepassing uit te breiden naar meer sectoren en beleidsgebieden.

De rol van lidstaten en belanghebbenden is cruciaal - aangezien hun vroege input ons helpt juridische, administratieve en praktische barrières te identificeren voordat ze escaleren, en ons in staat stelt concrete oplossingen te ontwikkelen om ze te overwinnen.

Onze nieuwe tool voor betrokkenheid van belanghebbenden, de Uitvoeringsdialogen, helpt ons om de voortgang te beoordelen, beste praktijken en obstakels te identificeren, en concrete suggesties te verzamelen
- om de uitvoering van EU-beleid, regels en financieringsprogrammas te verbeteren.

Elke Commissaris wordt gevraagd om minstens twee Dialogen per jaar te houden, en we gaan al vrij snel vooruit.
In slechts een paar maanden sinds de introductie van dit initiatief hebben dertien Uitvoeringsdialogen al plaatsgevonden.

Ik zal later deze week persoonlijk twee Dialogen uitvoeren.
Eén over het verbeteren van de relevantie, eenvoud en kosteneffectiviteit van de Europese officiële statistieken.
En één om lessen te trekken uit de uitvoering van de Herstel- en Veerkrachtfaciliteit, in termen van rapportage en administratieve lasten.

De ervaring is tot nu toe positief geweest, met waardevolle feedback van praktijkmensen en belanghebbenden.
Dit omvatte bijvoorbeeld input over hogesnelheidsrail, decarbonisatie in het wegtransport en gebouwen, vergunningverlening voor hernieuwbare energieprojecten, of het Europese Onderwijsgebied. 

Elke dialoog wordt van tevoren aangekondigd, en de samenvatting van de discussie en de lijst van deelnemers worden kort daarna gepubliceerd.

We stellen ook een nieuwe jaarlijkse rapportagecyclus in om verantwoording af te leggen.
Elke Commissaris zal een jaarlijkse voortgangsrapportage opstellen die de uitvoering, handhaving en vereenvoudiging dekt.

Elk rapport wordt verzonden naar de verantwoordelijke parlementaire commissie en de Raad, die de verantwoordelijke Commissaris kan uitnodigen om zijn of haar rapport te presenteren.

Bovendien zal de Commissie een overzichtsrapport opstellen, vergezeld van vernieuwde online informatie- en monitoringtools.

Deze nieuwe rapportagecyclus zal meer mogelijkheden voor discussie bieden, en de informatie gebruiksvriendelijker, toegankelijker en up-to-date maken, ter vervanging van het vorige jaarlijkse rapport over de toepassing van EU-recht.

Geachte Leden,
Laat me nu het onderwerp van handhaving aansnijden.

Voor mensen en bedrijven om echt te profiteren van onze gemeenschappelijke regels - en voor hun rechten om effectief te worden beschermd - moet EU-recht volledig en correct worden uitgevoerd en toegepast.

De Commissie neemt haar rol als Hoeder van de Verdragen zeer serieus.
Het handhaven van EU-recht is en blijft een van onze topprioriteiten.

Onze voorkeur gaat uit naar samenwerking met lidstaten - met als doel naleving vanaf het begin te waarborgen, zodat mensen en bedrijven eerder kunnen profiteren.

We blijven gebruik maken van de EU Pilot-dialoog, een informele maar effectieve probleemoplossingsmechanisme met lidstaten.
Het is sneller dan formele inbreukprocedures en heeft een succespercentage van 70 tot 80 procent - een duidelijk voorbeeld van hoe vroege betrokkenheid kan leiden tot tijdige naleving.

Toch zijn we ons ook goed bewust dat samenwerking en preventie niet genoeg zijn en niet altijd werken. Ze moeten worden ondersteund door stevige en geloofwaardige handhavingsmaatregelen.

In de afgelopen jaren heeft de Commissie baanbrekende inbreukprocedures gevoerd om zowel de integriteit van onze interne markt als onze kernwaarden - democratie, rechtvaardigheid, gelijkheid en burgerschap - te waarborgen.

Momenteel beheren we ongeveer 1.500 lopende inbreukprocedures.
Alleen al in 2023 en 2024 heeft de Commissie 134 zaken aan het Hof van Justitie voorgelegd.
In 55 van deze zaken hebben we verzocht dat het Hof financiële sancties oplegt aan de betrokken lidstaten.
Dit weerspiegelt onze vastberadenheid om daadkrachtig op te treden waar verplichtingen onder EU-recht niet worden nagekomen.

En we zijn van plan dit vol te houden - zoals duidelijk gemaakt in onze communicatie van februari over uitvoering en vereenvoudiging, en in onze communicatie van mei over de strategie voor de interne markt.

Bovendien hebben we stappen ondernomen om de transparantie en betrokkenheid van het publiek in het handhavingsproces te verbeteren.

In april hebben we een nieuwe, gebruiksvriendelijke website gelanceerd die up-to-date informatie biedt over inbreukprocedures, omzetting van richtlijnen en EU Pilot-dialoog.
Het platform bevat interactieve kaarten en aanpasbare grafieken om de gegevens gemakkelijk toegankelijk te maken.

Deze verbeteringen bouwen voort op eerdere upgrades van ons openbare register van inbreukzaken.
Het is nu ook mogelijk voor gebruikers om op onderwerp te zoeken en direct verbinding te maken met het Petitieportaal van het Europees Parlement
- wat een grotere publieke betrokkenheid bij monitoring en verantwoording bevordert.

We vertrouwen erop dat deze transparantiemaatregelen ook nuttig zullen zijn voor uw eigen werk, vooral als u het initiatiefrapport voorbereidt over het toezicht van de Commissie op de toepassing van EU-recht.

Dus, om te concluderen,

Geachte Voorzitter, geachte Leden,

Voor de Commissie is het verbeteren van de uitvoering van EU-regels en -beleid een topprioriteit geworden.

Dit impliceert een verschuiving in onze benadering van ons werk, en hoe we onze middelen toewijzen.

In de afgelopen jaren heeft de Unie snel transformerende wetgeving aangenomen.
Nu moet de focus verschuiven naar het leveren van resultaten.

Burgers en bedrijven zullen ons niet beoordelen op het aantal richtlijnen en verordeningen die we aannemen, maar op de vraag of die regels tastbare voordelen opleveren in hun dagelijks leven.

Daarom ben ik zeer blij om hier vandaag te zijn - om uw meningen te horen en te leren van uw perspectieven - en hoop op uw steun om deze agenda werkelijkheid te maken.

Dank u.