Geachte voorzitter,
Geachte leden,

Dank voor de gelegenheid om de discussie van 7 oktober te volgen en de belangrijke ontwikkelingen aan te pakken die sinds dien hebben plaatsgevonden.

De situatie evolueert snel, maar blijft diep fragiel, vooral met betrekking tot de voortdurende dynamiek in Gaza en de bredere implicaties voor het Midden-Oosten.

In dat verband, wat kan de rol van de EU zijn? 

Ik ben me ervan bewust dat sommigen van jullie, geachte leden, volgende week naar Israël en Palestina reizen en ik verwelkom jullie betrokkenheid.

Het conflict in Gaza blijft centraal in de regionale politiek.

Ondanks het recente staakt-het-vuren en de deal voor de vrijlating van gijzelaars tussen Israël en Hamas, blijft de humanitaire situatie in Gaza catastrofaal.

De eerste fase van de overeenkomst heeft veelbelovende tekenen getoond met de vrijlating van gijzelaars en politieke gevangenen.

Dit is een belangrijke prestatie en een enorme opluchting voor hun families.

Echter, we moeten nu tastbare vooruitgang zien op drie kritieke fronten:

de volledige vrijlating ook van de overleden gijzelaars, de terugtrekking van het Israëlische leger langs de afgesproken lijnen, en de substantiële en ongehinderde stroom van humanitaire hulp naar Gaza.

 

De Europese Unie is uniek gepositioneerd om een cruciale rol te spelen in deze delicate situatie.

We staan klaar om bij te dragen aan het uitgebreide 20-puntenplan dat gericht is op het stabiliseren van de regio, terwijl we ook blijven betrokken bij zowel de Palestijnse Autoriteit als de Israëlische regering.

 

Ten eerste kan de EU een cruciale rol spelen bij het ondersteunen van Gaza door middel van onmiddellijke en grootschalige humanitaire hulp, werkend via belangrijke partners.

Dit houdt in dat we de hulpleveringen via de Humanitarian Air Bridge moeten verhogen en alle toegangsroutes, inclusief de Cyprus-corridor, moeten verkennen. 

Bovendien kunnen we medische evacuaties van Palestijnse patiënten naar Europa via het EU Civil Protection Mechanism opschalen.

We kunnen ook overwegen om Europese burgerbeschermingsmiddelen in te zetten om kritieke operaties zoals zoek- en reddingsacties, puinruiming en decontaminatie te ondersteunen.

In de humanitaire context zal de EU een standvastige supporter blijven van de VN en haar agentschappen.  Sterker nog, de aanwezigheid van de VN is onmisbaar voor het bereiken van onmiddellijke humanitaire hulp.

Maar we hebben ook de VN nodig om over te stappen van noodhulp naar uitgebreide herstel- en stabilisatie-inspanningen ter ondersteuning en versterking van de Palestijnse instellingen.

 

Tweede, de EU heeft de middelen om beveiligingsarrangementen te ondersteunen.

De CSDP-missie EUBAM Rafah is klaar om opnieuw te worden ingezet en een derde partij aanwezig te stellen bij het Rafah-overgangspunt. EUPOL COPPS zou kunnen overwegen om politie-trainingactiviteiten verder naar Gaza uit te breiden.

We beoordelen ook manieren om financiering en expertise te bieden voor ontwapening, demobilisatie en re-integratie (DDR).

Echter, dit moet geworteld zijn in een duidelijk politiek proces.

 

Derde, we hebben een scherp belang om bij te dragen aan bestuursarrangementen.

We verkennen lidmaatschap in de Raad van Toezicht van de Vrede, terwijl we ook technische ondersteuning kunnen bieden aan de technocratische Palestijnse Commissie.

Bestuur omvat ook de hervorming van de Palestijnse Autoriteit die we gezamenlijk willen monitoren via de nieuw opgerichte Palestina Donor Group waar ik later op terugkom.

Wat bestuurskwesties betreft, is de EU ook altijd duidelijk geweest over de noodzaak van een rol van de Palestijnse Autoriteit in de toekomst van Gaza.

 

Ten vierde, wat betreft de wederopbouw, heeft president von der Leyen in de SOTEU een speciaal ondersteuningspakket aangekondigd voor de wederopbouw en herstel van Gaza. De Commissie evalueert momenteel opties, gezien de snel evoluerende situatie ter plaatse.

 

Geachte leden,

Laat me u verzekeren dat de EU standvastig blijft in haar steun voor de tweestatenoplossing.

Het bieden van een duidelijke politieke horizon voor de Palestijnen is niet alleen een kwestie van onmiddellijke noodzaak, maar cruciaal voor de succesvolle uitvoering van het vredesplan.

In dit opzicht zet de EU het werk van de Global Alliance voort, gebaseerd op het vernieuwde mandaat bij de UNGA, ter opvolging van de Verklaring van New York.

Van onze kant zullen we alle relevante middelen van de Commissie mobiliseren die we tot onze beschikking hebben.

En we zullen beginnen met een eerste bijeenkomst van de Palestina Donor Group, aansluitend bij de FAC-bijeenkomst van november, samen met de Palestijnse Autoriteit. 

De Groep zal een dubbel doel dienen: 

a) een platform oprichten voor de Palestijnse Autoriteit om de uitvoering van haar hervormingsagenda voor te leggen en meer donoren en regionale partners aan te trekken.  En

b) inspanningen coördineren voor de wederopbouw en herstel van Gaza, zodra de omstandigheden dat toelaten.

 

Tot slot, het Midden-Oosten staat op een kritiek keerpunt.

Hoewel de recente ontwikkelingen in Gaza glimpjes van hoop bieden, zijn voortdurende en geconcentreerde inspanningen vereist om blijvende vrede te waarborgen.

Dank u.