“Controleer bij levering”

Dank u, beste Roberta,

Geachte leden,

Alcide de Gasperi zei: ‘We hebben niet alleen vrede nodig, maar moeten een gemeenschappelijke verdediging opbouwen. Niet om te bedreigen of te veroveren, maar om elke aanval van buitenaf af te schrikken. Dit is de taak van onze generatie. 70 jaar later staan we voor dezelfde uitdaging. Vrede binnen onze Unie is niet langer vanzelfsprekend. We staan voor een Europese veiligheidscrisis. In tijden van crisis is Europa altijd opgebouwd. Dit is het moment voor vrede door kracht. Dit is het moment voor een gemeenschappelijke verdediging. Tijdens de Europese Raad zag ik een ongekend niveau van consensus over Europese defensie. We moeten anders denken en handelen. We hebben Europas enorme middelen gemobiliseerd. Meer moed zal nodig zijn en er wachten moeilijke keuzes.

Geachte leden,

De Europese veiligheidsorde wordt geschokt, en veel illusies zijn verbrijzeld. Na de Koude Oorlog geloofden sommigen dat Rusland kon worden geïntegreerd in Europas economische en veiligheidsarchitectuur. Anderen hoopten dat we eindeloos op Amerikas bescherming konden rekenen. We verlaagden onze defensie-uitgaven van meer dan 3,5% naar minder dan de helft. We dachten te genieten van een vredesdividend, maar in werkelijkheid hadden we een veiligheidsdeficit. De tijd van illusies is voorbij. Europa moet zijn eigen defensie op zich nemen. Niet in de verre toekomst, maar vandaag. Niet met kleine stappen, maar met de moed die de situatie vereist. We hebben een impuls in Europese defensie nodig. En we hebben het nu nodig.

We hebben het allereerst nodig vanwege de situatie in Oekraïne. Er is een dringende behoefte om de leemten in Oekraïnes militaire voorraden op te vullen en om Oekraïne solide veiligheidsgaranties te bieden. Maar dit is niet alleen een moment van bezinning over Oekraïne. Het gaat over heel Europa en de veiligheid van ons continent. Poetin heeft bewezen een vijandige buur te zijn. Hij kan niet worden vertrouwd, hij kan alleen worden afgeschrikt. En we weten dat Ruslands militaire complex meer produceert dan het onze. Als we naar militaire uitgaven in reële termen kijken, geeft het Kremlin meer uit dan heel Europa samen. Europas productie is nog steeds kleiner. En naast traditionele capaciteiten wordt het scala aan bedreigingen elke dag breder. Het Europees Parlement heeft jaren gepleit voor meer actie in Europa. En u had absoluut gelijk. In dit gevaarlijkere tijdperk moet Europa opschalen. Dit is het doel van het plan dat ik vorige week aan de leiders presenteerde. De logica is eenvoudig: we willen elke financiële hefboom die we hebben inzetten om onze defensieproductie te versterken en te versnellen. Met het REARM Europe-plan kunnen we tot 800 miljard EUR mobiliseren. Laat me kort enkele van de belangrijkste kenmerken toelichten.

Eerst, over de nationale ontsnappingsclausule. Het is cruciaal om nationale budgetten te mobiliseren. Vandaag besteden we net geen 2% van ons BBP aan defensie. Elke analyse is het erover eens dat we richting 3% moeten gaan. Het gehele Europese budget bereikt slechts 1% van ons BBP. Het is dus duidelijk dat het grootste deel van nieuwe investeringen alleen van lidstaten kan komen. Daarom activeren we de nationale ontsnappingsclausule, voorzien door onze nieuwe fiscale regels. Dit is een nieuw instrument dat vorig jaar is gecreëerd. We stellen voor om het gecontroleerd, tijdgebonden en gecoördineerd in te zetten voor alle lidstaten. Dit kan onze defensiebudgetten snel en effectief transformeren. Lidstaten kunnen tot 650 miljard EUR mobiliseren over de komende 4 jaar, waardoor hun defensiebudgetten met 1,5% van het BBP over 4 jaar worden verhoogd. Dit is enorm. En toch heeft de Europese Raad ons opgedragen om verdere maatregelen te verkennen, om aanzienlijke defensie-uitgaven op nationaal niveau te vergemakkelijken, terwijl de schuldhoudbaarheid wordt gewaarborgd.

Tweede punt, de Europese Raad heeft ingestemd met ons voorstel voor een nieuw financieel instrument. We noemen het SAFE. Security Action for Europe. We bieden lidstaten tot 150 miljard EUR aan leningen om te investeren volgens enkele basisprincipes. Ze kunnen zich richten op enkele geselecteerde strategische capaciteitsdomeinen, van luchtverdediging tot drones, van strategische enablers tot cyber, om er maar een paar te noemen, zodat we de impact van onze investeringen maximaliseren. Deze leningen moeten aankopen van Europese producenten financieren, om onze eigen defensie-industrie te helpen stimuleren. De contracten moeten meerjarig zijn, om de industrie de voorspelbaarheid te geven die ze nodig heeft. En er moet een focus zijn op gezamenlijke inkoop. We hebben gezien hoe krachtig dit kan zijn. Denk aan de Tsjechische en Deense initiatieven om wapens en munitie voor Oekraïne te leveren. Eén natie nam de leiding. Anderen sloten zich aan om grotere orders te plaatsen. De industrie schaalde op en de prijzen daalden. Het was zowel snel als efficiënt. En dit is precies wat we nu nodig hebben: snelheid en schaal. Daarom hebben we gekozen voor de noodprocedure onder Artikel 122, die is ontworpen voor tijden waarin ‘ernstige moeilijkheden ontstaan in de levering van bepaalde producten. Met andere woorden, de 122 stelt ons in staat om geld in te zamelen, om het uit te lenen aan lidstaten zodat zij in defensie kunnen investeren. Dit is de enige mogelijke manier voor noodfinanciële hulp en dat is wat we nu nodig hebben. We zullen het Parlement voortdurend op de hoogte houden van de voortgang.

Dit brengt me bij het derde punt, over cohesiefondsen. Dit is een mogelijkheid die we aan lidstaten bieden. Lidstaten zullen de mogelijkheid hebben om een deel van hun niet-gecommitteerde fondsen te heroriënteren naar defensiegerelateerde projecten. Dit kan infrastructuur, of onderzoek en ontwikkeling zijn. Dit zou vrijwillig zijn, voor degenen die een extra stap willen zetten. Het is aan het Parlement en de Raad om over deze extra optie te beslissen. Om dezelfde reden omvat REARM Europe ook maatregelen om particuliere investeringen te mobiliseren, met de Europese Investeringsbank en onze aanstaande Unie voor Sparen en Investeringen. Laat me toevoegen dat dit ook positieve spillovers zal hebben voor onze economie en ons concurrentievermogen. Nieuwe fabrieken en productielijnen zullen nodig zijn, waardoor goede banen hier in Europa worden gecreëerd. De investeringsimpuls zal verder reiken dan de defensiesector, van staal tot ruimte, van grote transportbedrijven tot innovatieve AI-startups. Samen hebben we de omvang om elk vijandig land af te schrikken. We hebben de economische macht. En nu, eindelijk, hebben we ook de politieke wil.

Geachte leden,

We zouden allemaal willen dat we in vreedzamere tijden konden leven. Maar ik ben ervan overtuigd dat, als we onze industriële kracht ontketenen, we afschrikking kunnen herstellen tegen degenen die ons kwaad willen doen. Het is tijd om een Europese Defensie Unie op te bouwen die vrede op ons continent garandeert door eenheid en kracht. Dit is Europas moment. En Europa zal hierop reageren.

Dank u, en leve Europa.