Bedankt, president Erdoğan, voor de warme ontvangst in Ankara. Laten we beginnen met Syrië, waar de instorting van het Assad-regime nieuwe hoop biedt voor de Syriërs, maar ook grote risico’s meebrengt. De situatie blijft erg onvoorspelbaar, dus we volgen de ontwikkelingen nauwlettend.
De Syriërs verdienen een vreedzame overgang waarin de territoriale integriteit en soevereiniteit van hun land worden beschermd. Er moet nationale eenheid zijn en minderheden moeten worden beschermd, zoals overeengekomen door de ministers van Buitenlandse Zaken in Aqaba.
Europa is er klaar voor om Syrië bij te staan. Onze diplomaat keert terug naar Damascus en we hebben al een hulpteam daar. Ondanks geen steun aan het regime-Assad, verhogen we onze inzet voor herstel en basisvoorzieningen als elektriciteit en water. Onze humanitaire hulp is dit jaar al opgelopen tot meer dan 160 miljoen euro; de eerste luchtbrug met hulpgoederen arriveert binnenkort.
Europa is al de belangrijkste donor voor Syrië. Sinds 2011 hebben onze conferenties meer dan 33 miljard euro opgebracht. Onze focus ligt nu op wederopbouw, afhankelijk van voortgang in vrede, waarbij mogelijke sanctieverlichting wordt overwogen. Terugkeer van Syriërs moet vrijwillig, veilig en waardig zijn, in samenwerking met de UNHCR.
Turkije speelt een cruciale rol in het stabiliseren van de regio. We moeten snel handelen tegen mogelijke heropleving van Daesh in oost-Syrië. Turks legitieme veiligheidszorgen moeten worden erkend, terwijl veiligheid voor alle Syriërs een prioriteit blijft.
Onze relatie met Turkije is complex en groeit. Dit is een van mijn eerste bezoeken in mijn tweede termijn. Onze economische relatie is sterker dan ooit met een recordhandel van 206 miljard euro vorig jaar. De EU is Turkijes grootste handels- en investeringspartner en we willen dit verder versterken. Een nieuwe handelssamenwerking en geplande gesprekken over douane-unie zijn voorbeelden. Obstakels zoals handelsbeperkingen moeten worden aangepakt. We willen ook de sanctieontwijking aan pakken en nieuwe gesprekken met Cyprus openen.
We erkennen de inspanning van Turkije in het huisvesten van miljoenen Syrische vluchtelingen sinds 2011 met bijna 10 miljard euro aan EU-steun. Vandaag kondig ik aan dat er voor 2024 nog 1 miljard euro bij komt. Dit zal onder meer gezondheidszorg en onderwijs voor vluchtelingen in Turkije ondersteunen en bijdragen aan migratiebeheer, inclusief vrijwillige terugkeer.
Turkije blijft een sleutelpartner in migratiebeheer langs de oostelijke Middellandse Zee. Samenwerking op het gebied van grensbeheer, strijd tegen mensensmokkel en visumvrijstelling is cruciaal.
We hebben veel werk te verzetten en ik kijk uit naar voortzetting van onze samenwerking, zowel voor de Syrische situatie als voor de versterking van onze Turks-Europese relatie. Samen kunnen we veel bereiken voor onze gemeenschappen en de regio.