Meer begrip kweken tussen boer en maatschappij: dat is de missie van ‘Land van Cuijk Boert Bewust’. De provincie Noord-Brabant waardeert het succesvolle initiatief met een Agrifoodpluim. ‘Als je niet zelf gemotiveerd bent om de verbinding te zoeken, gaat het niet werken.’
Hugo Bens en Monique van Loon zul je niet horen zeggen dat de boer het vroeger beter had dan nu: ‘De arbeidsomstandigheden waren slecht. Het werk was zwaar. Er was veel armoede,’ weet Van Loon. Maar wat er óók was: een goede band tussen boeren en burgers. ‘Mensen gingen samen aardappelen rooien, met de hand,’ vertelt Bens. ‘Burgers wisten nog waar hun voedsel vandaan kwam. Als je oudere mensen vraagt hoe dat was, verschijnt er een lach op hun gezicht. Boeren en burgers hadden samen een beleving. Ze begrepen elkaar.’
Dertig deelnemers
‘Hoe mooi zou het zijn als we weer iets van dat wederzijdse begrip terug kunnen brengen?’ zeiden Van Loon en Bens in 2019 tegen elkaar. Ze sloten zich aan bij Boert Bewust, een landelijk initiatief dat begon in 2017 met als doel om in je eigen streek te werken aan de verbinding tussen boeren, tuinders en maatschappij. ‘Land van Cuijk Boert Bewust’ begon met tien ondernemers, inmiddels zijn er dertig agrariërs aangesloten. Maar wie denkt dat Monique en Hugo zich het vuur uit de sloffen hebben gelopen om alsmaar méér deelnemers te werven, heeft het mis. ‘Een boer moet graag deelnemer worden van Land van Cuijk Boert Bewust, anders gaat het feest niet door,’ zegt Bens met kenmerkende nuchterheid. ‘Want als je niet zelf gemotiveerd bent om de verbinding te zoeken, dan gaat het niet werken.’
Concreet verbinden
Hoe doe je dat concreet, verbinding maken met je omgeving, met de maatschappij? Hugo Bens, zelf pluimveehouder van beroep, schudt de voorbeelden moeiteloos uit zijn mouw: ‘Je kunt bijvoorbeeld producten aan huis verkopen, je plaatselijke voetbalclub sponsoren, je bedrijf openstellen voor mensen om te komen kijken. Of je plaatst in de appgroep van Land van Cuijk Boert Bewust een filmpje van wat je aan het doen bent op je bedrijf, en dat plaatsen wij dan op sociale media. Maar je kunt bijvoorbeeld ook een Boeren Column schrijven over jouw bedrijf, passie en visie, daarbij werken we samen met weekblad De Maas Driehoek. En Monique kan je ondersteunen, want zij is tekstschrijver van beroep. Er zijn kortom allerlei manieren.’
Score
Hoe serieus Boert Bewust te werk gaat, blijkt uit de Boert Bewust Score waarvoor elke deelnemende boer zich inzet. Hoe meer je de verbinding zoekt met de maatschappij, hoe hoger je scoort. ‘Het gaat om dingen die je extra doet op je bedrijf naast wat wettelijk verplicht is,’ vertelt Monique van Loon. ‘Alle deelnemers werken aan de uitstraling van hun bedrijf, het zorgvuldig omgaan met klimaat en energie, en de gezondheid van hun dieren.’ Hugo Bens: ‘Maar ons allerbelangrijkste criterium is de relatie met de samenleving. Ieders score wordt elke twee jaar onafhankelijk bekeken. Zo blijven de boeren zich ontwikkelen en werken ze aan het draagvlak in de maatschappij.’
Gezien en gehoord
Hugo Bens zegt trots te zijn op wat ‘Land van Cuijk Boert Bewust’ inmiddels heeft bereikt: ‘Ik zie dat we gezien en gehoord worden.’ Als voorbeeld noemt hij dat steeds meer regionale organisaties willen samenwerken met Land van Cuijk Boert Bewust. Het Smaakcentrum maakt kinderen en jongeren bewust van gezonde en duurzame voedselkeuzes. Stichting Goei Leven wil de waardevolle verbinding tussen producenten en consumenten versterken. On Stage is een netwerk voor vmbo-scholieren dat bemiddelt in kennismakingsstages bij de boer. Klasseboeren laten scholieren kennismaken met het boerenleven onder het motto ‘Leren door beleven!’ Bens: ‘Ook met toeristische organisatie Visit Land van Cuijk werken we nauw samen.’ Van Loon: ‘We hebben ook met de gemeente en de provincie uitstekende contacten. En niet onbelangrijk: we zetten de boeren in hun kracht. Dat levert hen energie op en een mooi netwerk.’
"Deze aanpak helpt om het draagvlak in de samenleving te vergroten" Marc Oudenhoven, gedeputeerde (Agrarische ontwikkeling)
Agrifoodpluim oktober
De verbinding die ‘Land van Cuijk Boert Bewust’ weet te realiseren, sluit naadloos aan bij de missie van de Provincie Noord-Brabant, zegt gedeputeerde Marc Oudenhoven (Agrarische ontwikkeling). “We zetten koers naar een landbouw- en voedselsysteem dat slim, circulair, waardevol én verbonden is. Vandaar dat de provincie tijdens het Pluk & Oogst Feest de Agrifoodpluim van oktober heeft uitgereikt aan Monique van Loon en Hugo Bens van Land van Cuijk Boert Bewust. Het is een merk en een label dat staat voor openheid en transparantie. Deze aanpak helpt om het draagvlak in de samenleving te vergroten. Kortom, Monique en Hugo verdienen het dubbel en dwars om de AgriFoodPluim te ontvangen”.
