De provincies Brabant, Gelderland en Overijssel, het motorblok van de maakindustrie in Nederland, slaan de handen ineen. Ze roepen het kabinet met klem op hun kennis en ervaring te gebruiken bij het maken van plannen rond innovatie en technologie. Meer dan tweederde van de Nederlandse innovatieve maakindustrie is gevestigd in deze provincies. Dinsdag overhandigden de gedeputeerden Economie van de drie provincies een gezamenlijke position paper aan het ministerie van Economische Zaken in Nieuwspoort, Den Haag.
In Noord-Brabant, Gelderland en Overijssel bevinden zich de koplopers in halfgeleiders, geïntegreerde fotonica en quantumtechnologie. Ook in medische technologie, gezondheid en life sciences lopen de provincies voorop, net als in de ontwikkeling van duurzame voedsel- en biotechnologie. Veel bedrijven in deze provincies leveren daarnaast onderdelen, machines en technologieën aan andere sectoren in Nederland, zoals de bouw, landbouw en zorg. Ze vormen dus een essentiële schakel in de nationale waardeketen.
Ook wordt er vanuit deze provincies veel geëxporteerd: de innovatieve producten en technologieën worden wereldwijd gebruikt, wat Nederland een sterke positie geeft in internationale markten. “We zijn het economisch motorblok van de innovatieve maakindustrie, maar zonder scherpe keuzes en focus op deze technologieën, verliest Nederland zijn concurrentiekracht”, zegt de Brabantse gedeputeerde Martijn van Gruijthuijsen (Economie).
Nederland kampt met grote uitdagingen als netcongestie, ruimtegebrek, kwetsbare digitale infrastructuur en een tekort aan technisch talent. Bovendien durven weinig investeerders risico te nemen, waardoor vernieuwende projecten in technologie moeilijk financiering vinden. Noord-Brabant, Gelderland en Overijssel beschikken over de (internationale) netwerken, ervaring en mensen om deze maatschappelijke problemen innovatief op te lossen. Van Gruijthuijsen: “Het Rijk hoeft alleen maar in te stappen.”
Geen tijd te verliezen
De provincies vragen het Rijk om samen te investeren in een agenda op het gebied van deze technologieën: van het maken van keuzes tot het uitvoeren van concrete projecten.
Dit voorstel sluit aan bij actuele Europese en nationale ambities. Denk aan de Nationale Technologie Strategie, het adviestraject van oud-ASML-topman Peter Wennink, en het Draghi-rapport over Europese concurrentiekracht. Dat rapport riep op tot versnelling, maar een jaar later is nog maar een klein deel van de aanbevelingen uitgevoerd.
Volgens de Overijsselse gedeputeerde Erwin Hoogland (Economie) is wachten geen optie: “Anders lopen we het risico dat Nederland zijn technologische voorsprong verliest. Onze provincies vormen het hart van de Nederlandse maakindustrie, maar het belang rijkt tot ver buiten onze grenzen.”
Motorblok van de maakindustrie
Brabant blinkt uit in hightech systeemontwikkeling, machinebouw en geïntegreerde fotonica. Overijssel is sterk in medische technologie en deelt de expertise in fotonica. Gelderland loopt voorop in voedseltechnologie, chipproductie en advanced packaging. Deze clusters leren van elkaar en maken zo het geheel sterker.
Helga Witjes, gedeputeerde provincie Gelderland: “Bedrijven en kennisinstellingen zijn onmisbaar voor Europa’s weerbaarheid, voor onze banen en voor onze toekomst. In Gelderland hebben we unieke expertise in voedseltechnologie, rond Wageningen en Food Valley, en in semicon, met name de productie van chips en integratietechnologie (packaging). Dat doen we in Nijmegen en in ‘Lifeport’. Tot 2030 leiden we 6.000 mensen op om in de chipindustrie aan de slag te gaan, want dit is de economie van de toekomst. Deze waardeketens zijn strategisch belangrijk voor het toekomstig verdienvermogen en de weerbaarheid van Nederland en Europa.”
De provincies wijzen op hun ervaring met PhotonDelta, een publiek-private samenwerking rond geïntegreerde fotonica. Dankzij regionale investeringen groeide dit uit tot een internationaal netwerk van bedrijven en kennisinstellingen, ondersteund door honderden miljoenen van Europa, het Rijk en de provincies.
ChipNL en ESRA
Eerder spraken de drie provincies hun steun uit voor het ChipNL-programma. Ook zijn ze aangesloten bij de European Semicon Regions Alliance (ESRA), waar ze samenwerken met andere Europese regio’s aan een sterke halfgeleidersector. De provincies hebben de afgelopen jaren al fors geïnvesteerd in organiserend vermogen, innovatieprojecten en gedeelde faciliteiten, waarmee de basis is gelegd voor de huidige sterke clusters. Daarmee zijn ze niet alleen koploper in Nederland, maar ook onmisbare schakels in de Europese technologische infrastructuur.
Ondernemers of bedrijven die willen meedenken of aansluiten bij deze samenwerking, kunnen via mail contact opnemen: economie@brabant.nl
