De arbeidsproductiviteit meet de waarde die per gewerkt uur wordt gegenereerd. Een afname in deze waarde houdt verband met de economische groei in ontwikkelde landen. In 2023 steeg het aantal gewerkte uren met 1,2% terwijl de toegevoegde waarde met 0,2% daalde. Hierdoor nam de productiviteit met 1,4% af. De commerciële sector omvat ongeveer 80% van de Nederlandse economie, exclusief de overheid en onderwijs.
Delfstoffenwinning en transport slepend sterkste daling
De meeste sectoren droegen negatief bij aan de arbeidsproductiviteit in 2023. De grootste daling kwam uit de delfstoffenwinning. Deze sector creëerde minder waarde per gewerkt uur in 2023 dan in 2022. Daarentegen zagen de verhuur en specialistische zakelijke diensten hun productiviteit stijgen.
Ondanks dat de delfstoffenwinning een negatieve bijdrage had, was er een geringe positieve verschuiving doordat er meer uren werden overgemaakt van minder productieve sectoren naar deze sector. Voor het vervoer en opslag was de bijdrage ook negatief, grotendeels door een sterke afname van de productiviteit binnen deze sector.
Minder investeringen verminderen produktiviteit
Bij de afname in de arbeidsproductiviteit spelen drie hoofdcomponenten een rol: kapitaalverdieping, multifactorproductiviteit en arbeidscompositie. Kapitaalverdieping meet hoeveel kapitaal, zoals machines, per uur is ingezet. Multifactorproductiviteit weerspiegelt de efficiëntie en technologische vooruitgang. De arbeidscompositie beoordeelt het aandeel gekwalificeerd personeel.
In 2023 was er een afname in de inzet van kapitaal, wat resulteerde in een negatieve bijdrage van -0,8%. De multifactorproductiviteit droeg ook negatief bij: -0,8%. De arbeidscompositie daarentegen had een positieve bijdrage van 0,2% omdat er relatief beter gekwalificeerd personeel werd ingezet, vergeleken met het jaar ervoor.
Herziening van productiviteitscijfers 1995-2022
Op 24 juni is een nieuwe herziening van de nationale rekeningen gepubliceerd, waardoor eerdere productiviteitsstatistieken ook beïnvloed zijn. De jaarlijkse groei van de arbeidsproductiviteit in de commerciële sector tussen 1995 en 2022 is verhoogd van 1,2% naar 1,3%. Veel sectoren hebben nu een hogere productiviteitsgroei dan voor de herziening.
De grootste stijging werd gezien in de zakelijke dienstverlening, van 0,4% naar 0,9%, vanwege een aanpassing van de toegevoegde waarde. Een belangrijke daling vond plaats in de energyvoorziening door een significante daling in de toegevoegde waarde.