Nederland telt 21 waterschappen. Waterschappen zijn verantwoordelijk voor het beheer van het oppervlaktewater (de watersysteemtaak) en afvalwaterzuivering. De watersysteemtaak houdt in: bescherming tegen hoogwater en wateroverlast en het zorgen voor voldoende water. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om de aanleg en het beheer van waterkeringen, zoals dijken. Hiervoor verwachten waterschappen 2,3 miljard euro te heffen in 2025. Dat is ruim 9 procent meer dan in 2024.
Voor de andere hoofdtaak - afvalwaterzuivering - begroten waterschappen 2,0 miljard euro aan heffingen (zuivering- en verontreinigingsheffing). Dat is bijna 7 procent meer dan in 2024. Waterschapsbelasting wordt betaald door huishoudens, boeren, natuurterreinbeheerders en bedrijven in het gebied van het waterschap. Een aantal waterschappen int ook wegenheffing.
Huishoudens betalen het grootste deel van de heffingsopbrengsten. Elk huishouden betaalt via de lokale heffingen aan het waterschap. De hoogte van deze heffingen verschilt sterk per waterschap, en hangt af van de WOZ-waarde van de woning en het aantal bewoners, en de tarieven van het waterschap. De WOZ-waarde van 2025 (waardepeildatum 1-1-2024) wordt gebruikt voor de waterschapsbelastingen van 2025.
Op basis van de gemiddelde landelijke WOZ-waarde, betaalt een meerpersoonshuishouden met een koopwoning in het Wetterskip Fryslân het meest aan waterschapsheffing: 679 euro per jaar. In Waterschap De Dommel in de provincie Noord-Brabant betaalt een meerpersoonshuishouden met een koopwoning met dezelfde WOZ-waarde het minst: 370 euro. Een eenpersoonshuishouden met dezelfde koopwoning betaalt in deze waterschappen respectievelijk 474 euro en 206 euro.