Wereldwijd wordt vandaag, op Heat Action Day, aandacht gevraagd voor de risico’s van extreme hitte. En dat is nodig ook: door klimaatverandering krijgen we in Nederland steeds vaker te maken met extreme hitte. Maar wanneer voelt het nou écht heet? Samen met TNO, RIVM en de VU ontwikkelen we hittekracht om beter te kunnen inschatten hoe belastend hitte is voor de mens.
Niet alle hitte voelt hetzelfde
Een droge zomerdag met 30 graden en een briesje voelt heel anders dan een klamme dag met 25 graden zonder wind. Toch wordt hitte vaak beoordeeld op temperatuur alleen. Dat geeft geen compleet beeld. Want hoe heet het voor je lichaam aanvoelt, hangt ook af van luchtvochtigheid, zonnestraling en wind.
Dat verschil zie je bijvoorbeeld bij sportevenementen. Recent zorgde hitte daar al vaker voor problemen, zoals enkele weken geleden in Leeuwarden en Leiden, toen op verschillende hardloopevenementen sporters onwel werden door de hitte. Maar niet alleen sporters lopen risico: ook hulpdiensten zoals politie, brandweer en ambulancepersoneel werken soms langdurig buiten in zware kleding en kunnen last krijgen van de hitte. Voor al deze groepen is een nauwkeurigere maat dan temperatuur nodig om risico’s goed in te schatten en tijdig maatregelen te nemen.
Temperatuur, luchtvochtigheid, zonnestraling en wind
Gelukkig bestaan er internationale standaarden om de belasting van hitte op het menselijk lichaam beter te bepalen. De Wet-Bulb Globe Temperature (WBGT) is zo’n wetenschappelijk onderbouwde maat, waarin temperatuur, luchtvochtigheid, zonnestraling en wind worden gecombineerd. Deze wordt al decennialang internationaal gebruikt om de impact van hitte in te schatten voor bijvoorbeeld defensie, arbeid en sport.
Het KNMI berekent de WBGT nu specifiek voor Nederland, data die openbaar is via ons Data Platform. Wel is de maat wat lastig te interpreteren, omdat hij vanwege de berekening wat lager uitvalt dan de werkelijke temperatuur. Dat voelt tegenstrijdig. Daarom werken we aan een toegankelijke versie voor het brede publiek: de hittekracht. Deze zet de complexe WBGT-waarde om naar een begrijpelijke schaal van 1 tot 10, vergelijkbaar met zonkracht en windkracht, zodat iedereen in één oogopslag ziet hoe belastend de omstandigheden zijn. KNMI werkt momenteel aan het omzetten van de WBGT naar een praktische 1-10 schaal.