In maart 1989 verstoorde een grote uitbarsting op de zon satelliet- en radiosystemen en legde de elektriciteitsvoorziening in Quebec Canada volledig plat. Kleinere uitbarstingen verstoren met enige regelmaat gps-signalen en radioverkeer. Het KNMI onderzoekt dit zogenaamde "space weather" (ruimteweer) en waarschuwt voor mogelijke verstoringen tijdens uitbarstingen op de zon. Grote uitbarstingen zijn gelukkig zeldzaam. Oud hout kan licht werpen op grote uitbarstingen uit het verleden, zoals blijkt uit recent onderzoek op de Universiteit Groningen.
Ruimteweer en koolstof
De onstabiele isotoop van koolstof (14C) wordt voortdurend geproduceerd in de bovenste lagen van de atmosfeer door kosmische straling, die bestaat uit geladen deeltjes met zeer hoge energie. Zulke deeltjesstraling is vooral afkomstig van bijvoorbeeld supernovae in ons melkwegstelsel en daarbuiten, maar ook van enorme uitbarstingen op de zon (SEP, solar energetic particle events).
Eenmaal geproduceerd verspreidt 14C zich door het aardse systeem via de koolstofcyclus (zie afbeelding 1), en komt uiteindelijk terecht in de biosfeer, en dus in bomen. Met een vervaltijd van ongeveer 5730 jaar kunnen we de in bomen opgeslagen 14C gebruiken ter datering, maar ook om de historische productie van 14C in de atmosfeer, en dus de intensiteit van kosmische straling, te bepalen.
