Inwoners van Nederland maken zich het meest zorgen over cyberdreigingen, spanningen tussen bevolkingsgroepen en het stoppen van vitale processen. Daarnaast zijn de zorgen over extremisme ruim gestegen (+10 procentpunt) ten opzichte van het voorjaar van 2025. Dreigingen voor de (nationale) veiligheid die als meest waarschijnlijk worden gezien zijn cyberdreigingen, spanningen tussen bevolkingsgroepen, extremisme en georganiseerde criminaliteit. Het percentage inwoners dat actie heeft ondernomen om voorbereid te zijn op risico’s en dreigingen is gestegen naar 35%. Echter geeft 59% van de Nederlanders aan nog géén actie te hebben ondernomen om beter voorbereid te zijn. Het informatieboekje ‘Bereid je voor op een noodsituatie’ moet mensen helpen te starten met voorbereiden op risico’s en dreigingen.
Dit zijn resultaten uit de nieuwste Risico- en Crisisbarometer (RCB), het publieksonderzoek van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid naar de beleving van inwoners van Nederland van risico’s en dreigingen voor de nationale veiligheid. Als het gaat om dreigingen voor de nationale veiligheid maken inwoners van Nederland zich de meeste zorgen over cyberdreigingen (55%), spanningen tussen bevolkingsgroepen (52%) en het stoppen van vitale processen (50%). Daarnaast zijn de zorgen over extremisme flink gestegen; in het voorjaar van 2025 noemde 33% dit in hun top 5 van gebeurtenissen waar ze zich het meest zorgen over maken, in het najaar van 2025 is dat 43%.
Inwoners schatten cyberdreigingen (83%), spanningen tussen bevolkingsgroepen (77%) en extremisme (75%) en georganiseerde criminaliteit (75%) in als het meest waarschijnlijk. De sterkste toename is te zien bij spanningen tussen bevolkingsgroepen en extremisme (beide +6 procentpunt). Het aandeel inwoners dat de kans op deze twee gebeurtenissen (zeer) hoog inschat, ligt in de huidige meting hoger dan de metingen sinds 2019.
Voorbereiden
Ruim een derde (35%) van de inwoners heeft actie ondernomen om beter voorbereid te zijn op risico’s en dreigingen. In het voorjaar van 2025 lag dit nog op 29%. Voorbeelden van ondernomen acties zijn het in huis halen van noodvoorraden en noodvoorwerpen, alertheid op digitale dreigingen en het opzoeken van informatie. Het aandeel inwoners dat actie onderneemt heeft het hoogste niveau bereikt sinds 2019. Bijna zes op de tien inwoners (59%) hebben echter nog geen actie ondernomen. Het idee dat men zelf geen actie kan ondernemen en het niet nodig vinden, zijn de belangrijkste redenen hiervoor.
Mede daarom is deze maand de publiekscampagne ‘Denk Vooruit’ gestart, om mensen te activeren en handelingsperspectief te bieden over hoe je jezelf kunt voorbereiden op uitval van dagelijkse voorzieningen zoals stroom, water of internet. Vanaf vandaag start de verzending van het informatieboekje ‘Bereid je voor op een noodsituatie’. Op 10 januari moet dit boekje bij alle 8,5 miljoen huishoudens in Nederland op de mat zijn gevallen.
Over de RCB
De najaarsmeting 2025 van de Risico- en Crisisbarometer (RCB) is uitgevoerd tussen 2 september en 22 september 2025. Om inzicht te krijgen in wat Nederlanders als bedreigend ervaren, beantwoorden deelnemers vragen over 17 mogelijke gebeurtenissen die een dreiging kunnen vormen voor de (nationale) veiligheid. Hierbij geven deelnemers aan wat ze denken dat de kans is dat een gebeurtenis voorkomt, hoe ernstig ze die gebeurtenis inschatten en hoeveel zorgen ze zich erover maken - in het algemeen en voor zichzelf en naasten.
De RCB wordt twee keer per jaar uitgevoerd door onderzoeksbureau Ipsos I&O in opdracht van de NCTV. Het onderzoek bestaat uit een online enquête die bij deze meting is ingevuld door 5.873 Nederlanders van 18 jaar en ouder. De uitkomsten worden gebruikt voor planvorming en de voorbereiding op risico- en crisiscommunicatie. In het voorjaar van 2026 wordt het onderzoek opnieuw uitgevoerd.
