Europa moet innoveren om zijn concurrentievermogen te behouden. Dat bleek uit het Draghi-rapport. Meer investeringen in onderzoek en onderwijs zijn noodzakelijk. Echter, het Nederlandse kabinet bezuinigt juist. Deze tegenstelling was onderwerp van het zesde NWO-debat op 4 november.
Centraal stonden vragen als: Wat is de rol van onderzoek in Nederland? Gaat het om economische waarde of meer maatschappelijke impact? In perscentrum Nieuwspoort bespraken deskundigen de toekomst van onderzoek en innovatie.
Investeren in kennis essentieel
NWO-voorzitter Marcel Levi benadrukte dat Europas en Nederlands toekomst afhangt van kennis en innovatie, ondanks draconische bezuinigingen. Jolanda Kluin wees erop dat Nederland op wereldschaal samen moet werken voor strategische autonomie. Volgens Laurens Dassen van VOLT ontbreekt het kabinet aan een lange termijn visie, wat slecht is voor onze innovatie en welvaart.
Robert-Jan Smits van TU Eindhoven zegt dat Europa achterblijft in productiviteit en bedrijfswinst vergeleken met de VS, en pleitte voor meer investeringen in kennis.
Verpletterd tussen VS en China
Er is ook meer samenwerking nodig. Draghi stelt dat Europa te veel reguleert en zich in een concurrentiestrijd tussen de VS en China bevindt. Smits benadrukt dat bundeling van krachten, kijk naar Airbus of CERN, essentieel is. Kluin voegt toe dat Europa bureaucratische barrières moet slechten.
Het voorbeeld van ASML toont aan dat nationale initiatieven bijdragen aan strategische ontwikkeling. Volgens Dassen is consistent investeren in onderzoek noodzakelijk voor toekomstige technologieën.
Startups vertrekken naar VS
Wim Noorduin van AMOLF startte succesvol een bedrijf na een vondst uit zijn onderzoek. Hij merkt dat Europese startups vaak naar de VS vertrekken door gebrek aan financiering in de Valley of Death. Dassen pleit voor een Europese kapitaalmarktunie om dit te veranderen.
Slim specialiseren
Om de onderzoeks kwaliteit te behouden moeten we keuzes maken. Levi suggereert dat niet alle universiteiten topniveau hoeven te bereiken, maar dat enkele op specifieke terreinen kunnen uitblinken. Smits ziet kansen voor smart specialisation bij universiteiten als deze hun unieke sterktes benutten.
Korte-termijn cadeaus
Bezuinigingen raken voornamelijk geesteswetenschappen. Dassen zegt dat er een balans moet zijn tussen directe resultaten en langetermijninvesteringen. Samenwerking en vastberaden investeringen zijn nodig om vooruitgang te boeken.
Debatreeks
Dit debat was onderdeel van een reeks bijeenkomsten door NWO waar onderzoekers, politici en beleidsmakers actuele themas bespreken. Interesse in deelname? Kijk op onze website voor de volgende debatten of schrijf je in voor onze nieuwsbrief.