NWO- en KNAW-instituten maken goede stappen op het gebied van kennisveiligheid. Er is veel aandacht voor het onderwerp en er zijn al beleidsmaatregelen ingevoerd. Dit blijkt uit het sectorbeeld kennisveiligheid. Ze benadrukken dat Nederland samen met Europa moet optrekken voor effectief beleid, aldus hun bestuurlijke reactie.
In 2022 publiceerden de Nederlandse kennissector en de Rijksoverheid samen de Nationale Leidraad Kennisveiligheid. Deze richtlijn helpt alle kennisinstellingen die internationale samenwerking hebben, om afwegingen te maken tussen kansen en veiligheidsrisicos. NWO-instituten volgen deze richtlijnen sinds die tijd. De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap houdt zicht op de uitvoering en gaf opdracht voor het sectorbeeld. Dit werd gemaakt door Oberon/Dialogic en in juni 2024 aan de Tweede Kamer gepresenteerd, waarna de minister in een voortgangsbrief zijn reactie gaf.
Open waar het kan, beschermen waar nodig
De organisaties hebben veel gedaan om kennisveiligheid te bevorderen, ondanks uitdagingen. Onder het motto Open waar het kan, beschermen waar nodig, is er beleid gemaakt en uitgevoerd. Ze richtten zich op bewustwording, de structuur van de organisatie, en beschermende maatregelen tegen ongewenste kennisdeling in internationale projecten of tijdens reizen. Men voerde risicoanalyses uit, verbeterde de bewustwording van alle medewerkers en nam nieuwe beschermingsmaatregelen aan.
Vertrouwen in instituten en doorontwikkeling loket
Beide organisaties willen het beleid verder ontwikkelen en ze waarderen het vertrouwen van de minister, zoals blijkt uit zijn reactie. Vertrouwen is essentieel voor verdere implementatie. Ze vragen aandacht voor het Kennisveiligheidsloket, dat helpt bij vragen over risicos en samenwerking. Er zijn zorgen over de doorlooptijden en de wetenschappelijke kennis van het loket. De instituten willen hierover in gesprek met de minister.
Nationale veiligheid en academische waarden
Het beleid richt zich op de balans tussen nationale veiligheid en academische waarden, met nadruk op het vermijden van stigmatisering. Nederland moet samenwerken met Europa om het kennisveiligheidsbeleid verder te ontwikkelen.