Geldboete 101 miljoen voor Morgan Stanley wegens dividendbelastingontduiking
Het Openbaar Ministerie (OM) legt aan twee vennootschappen van Morgan Stanley (MS) in Londen en Amsterdam een geldboete op van in totaal 101 miljoen euro wegens dividendbelastingontduiking. Het totaalbedrag van deze strafbeschikkingen komt in de buurt van het wettelijke maximum. Dit bedrag komt bovenop de verschuldigde belasting die Morgan Stanley eind 2024 met rente alsnog aan de Belastingdienst betaalde.
Wie Nederlandse aandelen bezit en op die aandelen dividend (winst) krijgt uitgekeerd, wordt geconfronteerd met Nederlandse dividendbelasting. In de wet is, net als in veel andere landen, onderscheid gemaakt tussen binnenlandse en buitenlandse dividendontvangers. In Nederland hebben binnenlandse ontvangers van dividend het recht die dividendbelasting te compenseren. Dat kan door die dividendbelasting te verrekenen of terug te vragen bij de Belastingdienst. Volgens de Nederlandse wet hebben binnenlandse ontvangers daar alleen recht op als ze de uiteindelijk gerechtigde zijn tot die dividenden.
Het OM is van oordeel dat MS er – door middel van een speciaal daarvoor ingerichte structuur – voor zorgde dat partijen die geen recht op verrekening of teruggave van de dividendbelasting hadden ten onrechte toch het voordeel konden genieten van een gedeelte van de verrekende dividendbelasting.
Op basis van onderzoek van de FIOD, onder leiding van het OM, heeft het OM vastgesteld dat MS daartoe in 2006 de Nederlandse vennootschap Morgan Stanley Derivative Products (Netherlands) BV (MSDPN) heeft opgericht. Deze vennootschap heeft vervolgens in de periode van 2007 tot en met 2012 Nederlandse beursgenoteerde aandelen verworven, maar deze telkens slechts kortstondig rond dividenddata aangehouden (terwijl zij deze tussen die data aan andere partijen uitleende). In totaal is tijdens het telkens kortstondige bezit 830 miljoen euro aan dividend op die aandelen uitgekeerd. MSDPN heeft de daarop ingehouden dividendbelasting van in totaal 124 miljoen euro in de periode 2009-2013 verrekend in vijf aangiften vennootschapsbelasting.
Het OM is van oordeel dat MSDPN daar op grond van de wet geen recht op had. Via nauwgezet op elkaar afgestemde aandelen- en derivatenstructuren stroomde namelijk gemiddeld 90% van de door MSDPN ontvangen dividenden automatisch de grens over via Morgan Stanley & Co International Plc (MSIP) naar achterliggende financiële instellingen, waarvan het OM naar aanleiding van het door de FIOD verrichte onderzoek van oordeel is dat die zelf geen recht op compensatie hadden. Hierdoor was MS volgens het OM betrokken bij dividendbelastingontduiking en heeft zij zich schuldig gemaakt aan het opzettelijk indienen van onjuiste belastingaangiften.
Belastingcontrole en strafrechtelijk onderzoek
Eind 2010 kwam de Belastingdienst de transacties op het spoor en begon daarover vragen te stellen. Dit mondde uit in een jarenlange belastingcontrole en belastingprocedure. Na aanvullend feitenonderzoek van de FIOD werd voor het eerst zicht gekregen op het volledige feitencomplex en bleek dat er sprake was van een gesloten circulaire structuur.
OM legt aan MS strafbeschikkingen op
Het OM kondigde eerder dit jaar aan MS te dagvaarden. MS heeft er echter vlak voor het begin van het strafproces mee ingestemd om geldboetes van in totaal 101 miljoen euro in de vorm van OM- strafbeschikkingen te accepteren die het OM heeft opgelegd aan de twee vennootschappen. Hiermee is door het OM de schuld van de bank ten aanzien van de verboden gedragingen vastgesteld.
Het OM vindt de strafbeschikkingen passend, omdat de strafrechter aan rechtspersonen, als ze schuldig worden bevonden, ook alleen een geldboete kan opleggen. De zaak kan nu ten aanzien van deze twee vennootschappen worden afgesloten.
