Reactie College op de NVvR

De Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak (NVvR) schreef op 11 november 2025 een brief aan het College  om aandacht te vragen voor de snel groeiende onvrede en onrust binnen het Openbaar Ministerie. De reactie van het College aan de NVvR lees je hier.  In die reactie gaat het College in op de zorgen én op de stappen die nu worden gezet om medewerkers meer perspectief te bieden.

Reactie van het College

Geachte heer Fierstra,

In uw brief van 11 november 2025 aan het College van procureurs-generaal (hierna: College) geeft u onder andere aan dat de gevolgen van de voortdurende ICT-problemen in combinatie met de voortdurend hoge werkdruk en de aangekondigde bezuinigingen leiden tot moedeloosheid en gevoelens van frustratie. Ook verzoekt u het College om transparant te zijn over de strategische en financiële keuzes, die de organisatie maakt.

Het College is u erkentelijk voor het onder de aandacht brengen van de zorgen van uw leden. Die sluiten aan bij signalen die het College vanuit het OM heeft ontvangen en die wij als College ook meermaals met u als NVvR hebben gewisseld. In deze brief zal ik ingaan op zowel de ICT-problematiek als de krappere financiële kaders.

ICT-problematiek

De afgelopen maanden zijn voor veel medewerkers zwaar geweest door de ICT-inbreuk, welke voorafgegaan werd door al jarenlange ICT-problemen. Doordat de focus voortdurend ligt op het oplossen van incidenten, is er een disbalans ontstaan in de inzet van mensen en middelen. Capaciteit die nodig is voor beleid, regievoering, vernieuwing en toekomstgerichte ontwikkeling verdwijnt in de dagelijkse operatie.

Om toch de transitie te kunnen realiseren naar een goed functionerende, goed beveiligde, moderne informatievoorziening, is een i-Visie geschreven die, in combinatie met een i-Strategie en i-Plan, eind dit jaar voorligt in het College. Deze plannen behelzen vijf thema’s: betrouwbare IV-dienstverlening, digitale weerbaarheid, modern en flexibel IT-landschap, toegankelijke en betekenisvolle informatie, volwassen IV-organisatie. Stap voor stap worden verbeteringen doorgevoerd. Het uitgangspunt is dat de IV-dienstverlening aan de OM-onderdelen gegarandeerd moet zijn.

We hebben de belangrijkste problemen in kaart en zullen deze daar waar mogelijk van een passende oplossing voorzien. Zo wordt voor de aanhoudende Outlook-problematiek een nieuwe omgeving ingericht. Deze nieuwe omgeving heeft meer capaciteit: dit betekent dat er meer mailverkeer kan worden verwerkt en Outlook weer beter functioneert. De overstap naar deze omgeving duurt naar verwachting tot eind Q1 2026, maar omdat de oude omgeving minder belast wordt zijn de eerste positieve ervaringen al te merken.

De onlangs geplaatste extra servers hebben reeds een merkbaar positieve impact gehad op de (thuis-)werkomgeving, wat vertrouwen geeft in de verdere verbeteringen die zullen volgen. Daarnaast zijn we bezig met het zorgvuldig doorlopen van het aanbestedingsproces voor de kantoorautomatisering. Dit houdt in dat we verschillende aanbieders beoordelen om een oplossing te kiezen die op de lange termijn meer stabiliteit, betrouwbaarheid en gebruikservaring biedt. Dit proces vraagt om nauwkeurige stappen en zorgvuldige afwegingen, waardoor we nu nog geen vaste termijn kunnen noemen. We willen medewerkers graag in verdere communicatie blijven meenemen, zodat zij meer perspectief krijgen en begrip van het proces ontwikkelen, en zich goed geïnformeerd en betrokken voelen.

Krappere financiële kaders

Tegelijkertijd met de ICT-problematiek staat het OM voor de opgave om binnen krappere financiële kaders te blijven. Dat heeft verschillende redenen. Een belangrijke factor is het voortschrijdend inzicht in het concept meerjaren IV-plan, waaronder het programmaplan Emma. Onder meer het organisatie ontwikkeltraject en softwareontwikkeling inclusief de onderliggende infrastructuur, investering in de doorontwikkeling van de IV-organisatie ten behoeve van het toekomstig beheer, geopolitieke ontwikkelingen en de noodzaak om minder afhankelijk te zijn van externe inhuur zijn daarop van belangrijke invloed.

Verder is van invloed dat het OM in de afgelopen jaren (geoormerkte) budgetten vanuit het Ministerie van Justitie en Veiligheid heeft ontvangen. De verschillende intensiveringsbudgetten konden vaak niet direct worden aangewend, bijvoorbeeld doordat plannen moesten worden uitgewerkt, benodigd personeel niet direct kon worden geworven en IV-aanpassingen niet altijd tijdig gerealiseerd konden worden. In de afgelopen jaren heeft het OM daardoor, in overleg met het departement, verschillende noodzakelijke structurele kosten uit die onder uitputting kunnen dekken. De verwachting is echter dat deze extra budgetten de komende jaren voorzienbaar minder of mogelijks zelfs geheel niet meer beschikbaar komen.

Ook zijn meerdere ingediende claims in de voorjaarsronden weliswaar erkend maar diende het OM de (veelal structurele) financiële consequenties zelf op te vangen binnen zijn kader. Dit vanuit het toen praktische inzicht dat het OM de extra kosten zelf (tijdelijk) kon dekken. Daarnaast is er al een aantal jaren sprake van een dalende instroom van nieuwe zaken. Ook voor de komende jaren wordt er rekening mee gehouden dat – zonder interventie – deze dalende trend doorzet. Dit heeft gevolgen voor de financiering voor het OM. Ten slotte wordt ook rekening gehouden met een voorzienbare korting op het OM-budget door rijks brede bezuinigingen uit het regeerakkoord en andere rijks brede financiële problematiek.

Over de financiële opgave en de noden van onze organisatie is het College momenteel in gesprek met het Ministerie van Justitie & Veiligheid. Ook brengen wij dit punt in bij het formatieproces.

Alle OM-onderdelen dienen desalniettemin in hun begroting voor 2026 rekening te houden met een krapper kader. Hen is gevraagd aan te geven welke maatregelen nodig zijn om dit te bereiken en welke consequenties dit heeft. Uiteindelijk dient het College eind dit jaar keuzes te maken welke maatregelen door het OM-onderdeel zelf worden genomen en welke organisatie breed worden ingevuld. We doen dit met oog voor de OM-onderdelen en onze medewerkers – met oog voor de menselijke maat. Op deze manier beogen we dat keuzes consistent, transparant en in lijn met bredere organisatieontwikkelingen worden gemaakt. Gezien het percentage (voor de meeste onderdelen 4,5 - 5,5 procent) dat bezuinigd moet worden, gaat het College ervan uit dat er komend jaar geen directe personele consequenties zijn.

Communicatie naar medewerkers

Uw oproep benadrukt ook de noodzaak om transparant naar medewerkers te (blijven) communiceren. Dit delen wij vanzelfsprekend. Om die reden zal er meer aandacht worden besteed aan het periodiek informeren van de organisatie, zodat medewerkers zicht blijven hebben op een realistisch toekomstperspectief.

Afgelopen week heeft het College met leidinggevenden van alle OM-onderdelen gesproken. In die sessies zijn de op de werkvloer ervaren problemen en knelpunten gedeeld. In de gesprekken tussen College en leiding van de OM-onderdelen wordt ook uitgesproken dat de gemaakte prestatieafspraken door de ICT-storing en huidige perikelen niet altijd haalbaar zullen zijn.

De komende periode zal het College vaker met medewerkers en leidinggevenden in gesprek gaan. Het College heeft in dat kader het aanbod gedaan om bij de OM-onderdelen langs te komen.

Afsluitend

Met deze brief is inzicht gegeven in de manier waarop het College vorm geeft aan zowel de ICT-problematiek als de krappere financiële kaders. Over beide onderwerpen heeft het College met u als NVvR meermaals gesproken. Mijn intentie is om dat te blijven doen. Ik wil daarbij benadrukken dat het gesprek met medewerkers daarbij onmisbaar is; samen geven wij invulling aan de unieke maatschappelijke opdracht van het OM.

Met vriendelijke groet,

Het College van procureurs-generaal

F.M. Damme