Luchtvervuiling is schadelijk voor de menselijke gezondheid en de natuur. Tweejaarlijks brengt het PBL de verwachte uitstoot in kaart van stikstofoxiden (NOx), ammoniak, fijnstof (PM2,5), zwaveldioxide en niet-methaan vluchtige organische tabelstoffen (NMVOS). Deze raming is verplicht onder de Europese NEC-richtlijn. Uit het rapport blijkt dat de kans heel erg groot is dat Nederland de Europese NEC-emissiedoelen voor 2030 haalt.

Ammoniakuitstoot landbouw daalt meer dan in vorige rapport werd geraamd 

De ammoniakuitstoot in de landbouw neemt naar verwachting af door het vervallen van de uitzonderingspositie voor Nederland (derogatie) om meer dierlijke mest te mogen uitrijden, beëindigingsregelingen voor veehouderijen en meer emissiearme stallen. De nieuwe ammoniakraming in 2030 valt 15 kiloton (of 15 procent) lager uit dan de vorige raming. Grofweg de helft daarvan komt door het vervallen van derogatie. 

Doel stikstofdepositie in Omgevingswet ver buiten bereik 

Volgens de Omgevingswet moet in 2035 de stikstofneerslag in 74 procent van de stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden onder de kritische depositiewaarde (KDW) liggen, met een tussendoel van 50 procent in 2030. Volgens een recente berekening van het RIVM moet de ammoniakuitstoot door de landbouw in 2035 ordegrootte 70 tot 80 procent lager liggen dan de ERL 2023-raming voor 2035 om het doel uit de Omgevingswet te halen, ervan uitgaande dat er in de andere sectoren geen aanvullende emissiedaling bovenop de raming is. Om het tussendoel voor 2030 te halen is volgens diezelfde berekening een daling van 55 tot 65 procent nodig ten opzichte van de ERL 2023-raming voor dat jaar. Met de daling van 15 procent ten opzichte van de ERL 2023, die in deze nieuwe raming voor zowel 2030 als 2035 wordt geraamd, liggen de doelen voor stikstofdepositie ver buiten bereik.

Aandacht nodig voor binnenvaart bij Schone Lucht Akkoord 

Het Schone Lucht Akkoord (SLA) is een afspraak tussen het Rijk, provincies en gemeenten. Het hoofddoel is om door een betere luchtkwaliteit minstens 50 procent gezondheidswinst te boeken in 2030 vergeleken met 2016. Om dit hoofddoel te bereiken zijn er ook sectorale streefdoelen afgesproken voor emissiereducties voor stikstofoxiden en fijnstof. Uit de nieuwe raming volgt onder andere dat het onwaarschijnlijk is dat het subdoel voor de binnenvaart – een 35 procent emissiereductie voor stikstofoxiden in 2035 ten opzichte 2015 - wordt gehaald.