Agenda Goed Bestuur stelt inwoners Bonaire, Sint Eustatius en Saba centraal
Het kabinet werkt aan goed bestuur en een sterke rechtsstaat in zowel het Europees als het Caribisch deel van Nederland. Staatssecretaris Eddie van Marum (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) stuurt daarom vandaag de Agenda Goed Bestuur Caribisch Nederland naar de Tweede Kamer. De Agenda Goed Bestuur gaat uit van drie prioriteiten. Een sterke overheid en betere dienstverlening aan burgers en bedrijven. Stevige instituties die zorgen voor duidelijke wettelijke kaders en toezicht. En aanpakken van integriteitsschendingen en het vergroten van de weerbaarheid van de rechtstaat.
Staatssecretaris Van Marum:
“In heel Nederland moeten inwoners kunnen rekenen op een goed presterende en integere overheid. Met de Agenda Goed Bestuur geef ik in samenwerking met de bestuurders van Bonaire, Sint Eustatius en Saba een belangrijke impuls aan het verder bevorderen van goed bestuur. We bouwen voort op de inspanningen van de afgelopen periode. Inwoners moeten erop kunnen rekenen dat de lokale overheid de wet respecteert en handhaaft. Daarbij vind ik het belangrijk dat inwoners zich kunnen uitspreken en dat de overheid oog heeft voor de belangen en zorgen van mensen.”
Nauwe samenwerking
De Agenda Goed Bestuur komt tot stand in nauwe samenwerking met de eilandsbesturen van Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Hierin is een gedeelde verantwoordelijkheid tussen de besturen van de drie eilanden en de Rijksoverheid. Op alle drie de eilanden wordt onder leiding van de gezaghebbers gewerkt aan een eilandelijke aanpak voor versterking van het bestuur. Belangrijk is dat het een concrete aanpak wordt die aansluit op de lokale behoeftes. Voorbeelden van concrete stappen die al zijn genomen, zijn het opzetten van integriteitsbureaus en maatregelen om het financieel beheer te verbeteren.
Kleinschaligheid en complexe opgaven
Bestuurders in Caribisch Nederland hebben te maken met specifieke uitdagingen. Zo zijn de eilanden klein, maar zijn de taken en opgaven groot en complex. Op alle drie de eilanden zijn kwetsbaarheden op het gebied van goed bestuur. Zo is er sprake van capaciteitsgebrek en hebben instituties en toezichtorganen geen stevige positie. Ook ontbreekt er, anders dan in Europees Nederland, belangrijke wetgeving op het gebied van goed bestuur en integriteit.
Versterken van de overheid en betere dienstverlening aan burgers
Een belangrijk onderdeel van de Agenda Goed Bestuur is het verbeteren van de dienstverlening op Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Dit zal onder meer worden gedaan met behulp van digitalisering. Zo wordt dit jaar BSN en DigiD ingevoerd op de eilanden. Ook is het belangrijk dat overheidsbesluiten actief bekend worden gemaakt, zodat inwoners weten waar ze aan toe zijn.
Sterke instituties en wettelijke kaders
De wettelijke kaders op Bonaire, Sint Eustatius en Saba worden versterkt, met als uitgangspunt het principe van comply or explain. Een voorbeeld hiervan is de voorbereiding van een Algemene Wet Bestuursrecht BES. Ook wordt een Wet Bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Bibob) voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba opgesteld. Instituties als de rekenkamers worden versterkt. Burgerschapsonderwijs moet het democratisch bewustzijn en participatie op het eiland stimuleren. Ook wordt de professionalisering van politieke gezagdragers en de ambtelijke top via de beroepsverenigingen voortgezet.
Aanpak integriteitsschendingen en vergroten weerbaarheid rechtstaat
Bonaire, Sint Eustatius en Saba voeren, met ondersteuning van het ministerie van BZK, maatregelen uit om integriteitsschendingen aan te pakken. Zo worden regels voor inkoop en aanbesteding aangescherpt. Ook wordt onderzocht hoe melders van integriteitsschendingen (waaronder klokkenluiders) beter kunnen worden beschermd. Daarnaast worden Bonaire, Sint Eustatius en Saba meegenomen in de Monitor Integriteit en Veiligheid dat elke twee jaar wordt uitgevoerd voor Europees Nederland.