Grotere rol bedrijfsleven voor zelfredzaamheid Caribische delen Koninkrijk
Het bedrijfsleven krijgt een grotere rol in de samenwerking met de Caribische eilanden en landen in het Koninkrijk. Lokaal ondernemerschap wordt gestimuleerd door geld van het Rijk en lokale private partijen samen te brengen. Deze nieuwe aanpak wordt nu als eerste ingezet met de 24 miljoen euro die het Kabinet beschikbaar heeft gesteld voor de productie van vers voedsel.
Met dit geld wordt een zogeheten revolverend fonds opgericht waarin lokale banken en pensioenfondsen deelnemen. Dit moet leiden tot betere resultaten en meer zelfredzaamheid voor de eilanden. Staatssecretaris Zsolt Szabó (Digitalisering en Koninkrijksrelaties) heeft de Tweede Kamer vandaag geïnformeerd over zijn aanpak waarin een belangrijke rol is weggelegd voor de private sector.
Staatssecretaris Szabó: “Ik wil meer resultaten zien dan tot nu toe. We gaan het wat mij betreft vanaf nu anders doen. Door private partijen direct te betrekken, ontstaat meer ruimte voor investeringen van ondernemers. Dit stimuleert de economie en draagt direct bij aan economische zelfredzaamheid, wat ik naast goed bestuur en solide financiën, essentieel acht voor de toekomst van de eilanden. Deze aanpak is wat mij betreft ook toe te passen binnen andere economische sectoren en met het maatschappelijk middenveld. Dit is een echte ‘gamechanger’ voor de eilanden: samen met ondernemers, het maatschappelijk middenveld en lokale overheden is deze aanpak een grote kans om het nu echt goed te doen. Mijn ambitie is om dit een katalysator te laten zijn voor toekomstige investeringen op de eilanden.”
Afhankelijkheid maakt kwetsbaar
Het kabinet heeft eerder bekend gemaakt 24 miljoen euro uit te trekken voor voedselzekerheid op de zes eilanden. De eilanden in de Caribische delen van het Koninkrijk zijn voor hun verse voedsel sterk afhankelijk van import. Dit is niet alleen duur voor de inwoners, het maakt de eilanden ook kwetsbaar voor invloeden van buitenaf. Onder meer vanwege hoge importtarieven, sterke wisselkoersen of natuurrampen. Zelf voedsel produceren maakt vers voedsel betaalbaar, stimuleert de economie en vergroot de zelfredzaamheid.
Staatssecretaris Szabó: “Ondernemers spelen hierin een cruciale rol. Zij zorgen namelijk voor lokale initiatieven en de nodige innovatie. Wij gaan dit nu mogelijk maken. Niet met losse projecten, maar een goed doordachte en resultaatgerichte aanpak. Hierbij betrekken we ook kennisinstellingen die ondernemers kunnen helpen met innovatieve toepassingen en het verder verspreiden van de opgedane kennis. Een speciaal op te richten academie moet hieraan bijdragen.”
Stimuleren van ondernemerschap
Een belangrijk knelpunt voor ondernemers op de eilanden is de toegang tot kapitaal om te investeren. Vooral voor ondernemers in de voedselproductiesector, is het lastig om aan financiering te komen om een bedrijf op te starten, te laten groeien of om te innoveren. Om dit probleem aan te pakken, wordt daarom een zogeheten revolverend fonds opgericht dat ondergebracht wordt in een externe stichting. Het beschikbare budget wordt vergroot doordat ook private partijen, zoals banken en pensioenfondsen, aan het fonds kunnen deelnemen. De stichting gaat leningen met een lage rente bieden aan ondernemers die vers voedsel produceren. Dit zorgt voor een langdurige, innovatieve en effectieve inzet van de middelen. Op deze manier worden zowel de private voedselproductie als het ondernemerschap op de eilanden gestimuleerd. In de tweede helft van 2025 kunnen bedrijven een kennisvoucher aanvragen ter waarde van 5000 euro. Deze voucher kunnen zij bij een kennisinstelling inruilen voor kennis en advies, bijvoorbeeld over manieren om de productiviteit en efficiëntie te verhogen.
Ondersteunen lokale overheden
Een deel van de middelen wordt via lokale overheden ingezet om randvoorwaarden te creëren die moeten bijdragen aan voedselzekerheid. Op deze manier kunnen bijvoorbeeld investeringen worden gedaan in infrastructuur, watermanagement of de opslag van verse goederen.
De komende periode worden de plannen verder uitgewerkt en wordt ook bepaald hoe de middelen die het kabinet beschikbaar heeft gesteld worden verdeeld. Het streven is om de stichting en het loket voor lokale overheidsinitiatieven begin 2026 open te stellen.