ARCHE slotevenement vormt opmaat naar Europees Partnerschap Resilient Cultural Heritage
Na drie jaar intensieve samenwerking tussen 24 partners uit 18 Europese landen, is het ARCHE-project (Alliance for Research on Cultural Heritage in Europe) succesvol afgesloten. Het slotevenement Bridging Towards Resilient Cultural Heritage vond plaats op 11 en 12 september in Brussel. Tijdens dit evenement zijn niet alleen de opgeleverde inzichten gepresenteerd, ook werd vooruit gekeken naar het toekomstige Europese Partnerschap Resilient Cultural Heritage (RCH), een initiatief gericht op het versterken van onderzoek en innovatie rond cultureel erfgoed in Europa.
Over het ARCHE-project
Het ARCHE-project is in 2022 gestart met als doel een Europees kader te creëren voor onderzoek en innovatie in cultureel erfgoed. Met 24 partners uit 18 landen is er de afgelopen drie jaar gewerkt aan het vormen van een netwerk tussen beleidsmakers, het erfgoedveld, technologische experts, sociale wetenschappers en klimaatonderzoekers.
Binnen ARCHE is onder meer een analyse gemaakt van welke ontwikkelingen op het Europese erfgoedveld afkomen en welke prangende onderzoeksleemtes, kennisvragen en innovatiebehoeftes er bestaan. Dit is vertaald naar een gezamenlijke Strategische Onderzoeks- en Innovatie Agenda (SRIA). Deze agenda, die in Brussel feestelijk gepresenteerd werd in gedrukte vorm, vormt de basis voor toekomstige gezamenlijke onderzoeksprogramma’s en beleidsinitiatieven. Daarnaast is een nieuwe structuur opgezet om de samenwerking en coördinatie op lange termijn te borgen. Zo heeft ARCHE de basis gelegd voor veel omvangrijkere samenwerking in het Partnerschap RCH.
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) was een van de Nederlandse partners, naast de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).
Start van het European Partnership for Resilient Cultural Heritage
Het toekomstige Europese partnerschap RCH wordt een belangrijk instrument in het versterken van het Europese erfgoedveld. Binnen de samenwerkingsverbanden van het Partnerschap financieren lidstaten en de Europese Commissie (EC) gezamenlijk onderzoek en innovatie om grote maatschappelijke uitdagingen aan te pakken.
Het doel van dit Partnerschap is het versterken van onderzoek naar klimaatimpact op Europees cultureel erfgoed, en naar de vraag hoe erfgoed kan bijdragen aan klimaatneutraliteit en weerbaarheid tegen klimaatfenomenen.
De verwachting is dat de landen samen minstens € 150 miljoen bijeenbrengen voor het financieren van onderzoek en innovatieactiviteiten over de gehele looptijd van RCH. De EC zal hier nog 30% bijleggen. In oktober 2025 zal op een uitvraag van de EC het definitieve voorstel voor het Partnerschap worden ingediend. De start van het Partnerschap is voorzien in 2026 en het zal lopen tot minstens 2032.
Slotevenement ARCHE
Het ARCHE-slotevenement "Bridging Towards Resilient Cultural Heritage" op 11 en 12 september werd georganiseerd door de Fondation des Sciences du Patrimoine (Franse Stichting voor Erfgoedwetenschap), samen met het Vlaamse Agentschap Onroerend Erfgoed en KEA European Affairs. Het programma omvatte onder meer presentaties over de behaalde resultaten van het ARCHE-project, waaronder de ontwikkeling van de nieuwe SRIA, debatten en interactieve sessies.
Zo leidde Eva Stegmeijer van de RCE een parallelsessie waarin ruim 40 deelnemers in een serious game ervaarden wat de gevolgen van klimaatverandering op erfgoed zijn. Gezamenlijk maakten ze ingewikkelde keuzes over welk erfgoed ze wilden redden en hoe. De conclusie was dat verlies onvermijdelijk is, maar met kennis over de risico’s er betere interventies mogelijk zijn en we nu moeten gaan handelen. Met dit evenement is het fundament verstevigd voor een nauwere samenwerking tussen erfgoedprofessionals, onderzoekers, beleidsmakers en het brede publiek.
