Een van de taken van het programma Strategische Verkenningen is om ontwikkelingen in de omgeving tijdig te signaleren. Wat verandert er in de samenleving? Zijn er bewegingen of initiatieven die relevant zijn voor het werk of de organisatie van Rijkswaterstaat?
Daarover gaan we in gesprek met experts. De resultaten brengen we halfjaarlijks bijeen in een overzicht van ‘Early Warnings’. In deze nieuwsbrief kijken we naar mogelijkheden om geld te verdienen aan natuurherstel.
Economische belangen en natuur lijken vaak tegenover elkaar te staan. Emissies uit landbouw, industrie en verkeer bedreigen de biodiversiteit terwijl natuurherstel jaarlijks miljarden kost.
Maar is het echt zo zwartwit? Zijn natuurherstel en geld verdienen niet met elkaar te combineren? Steeds meer voorbeelden tonen aan dat biodiversiteit verbeteren en financieel profiteren hand in hand kunnen gaan.
Monetaire mos en lucratieve lisdodde
Er zijn al verschillende manieren om geld te verdienen aan natuurherstel. Denk aan het kweken van ecologisch waardevolle planten die ook over economisch nuttige eigenschappen beschikken.
Veenmos is daar een goed voorbeeld van. Deze plant slaat veel CO2 op en houdt tot 20 keer zijn gewicht aan water vast tijdens droge perioden. Het absorptievermogen van veenmos maakt het daarnaast een ideaal materiaal om bijvoorbeeld composteerbare luiers van te maken.
Dat vermindert niet alleen afval, maar geeft ook een financiële prikkel om veenmos te verbouwen. Een ander voorbeeld is lisdodde. Deze waterplant groeit aan de rand van meren en rivieren en neemt overtollige fosfaten en andere nutriënten uit de bodem en het water op.
Door deze eigenschap is lisdodde een waardevolle bondgenoot in het bestrijden van vervuiling door de veeteelt. De holle stelen maken de plant ook geschikt als duurzaam isolatiemateriaal in de bouw.
Handelen in emissies
Een andere manier om financiële prikkels te geven aan natuurherstel is via zogenaamde carbon credits. Dit zijn verhandelbare certificaten waarmee CO2-emissies gecompenseerd worden. Bedrijven of organisaties kunnen deze credits kopen om hun eigen CO2-uitstoot te compenseren en zo bijdragen aan het behalen van klimaatdoelen. Op deze manier kan een bedrijf of organisatie geld verdienen met het aanplanten van bomen en andere begroeiing die CO2 vastleggen.
Hoewel carbon credits niet nieuw zijn, is de CO2-markt nog volop in ontwikkeling. Een recente trend is de verhandeling van CO2-opslag in biobased woningbouw. Door het gebruik van materialen zoals hout, hennep en stro wordt CO2 langdurig opgeslagen in gebouwen.
De Climate Cleanup Foundation certificeert dergelijke bouwprojecten met een positieve bijdrage aan de biodiversiteit. Deze certificaten kunnen vervolgens worden verhandeld op de CO2-markt.
Biodiversiteit financieren
Carbon credits zijn vooral gericht op het tegengaan van CO2-uitstoot. Maar er is nog een ander financieel instrument met een meer directe impact op natuurherstel: biodiversiteitscredits.
Dit is een markt die nog in de kinderschoenen staat. Wanneer een project aantoonbaar de biodiversiteit vergroot, ontvangt het credits die in Nederland toegekend worden door de Nationale Biodiversiteitsbank. Deze credits kunnen, net als carbon credits, worden verkocht aan bedrijven.
Met de opbrengst van de verkoop van certificaten worden natuurherstelprojecten gefinancierd. Bovengenoemde initiatieven laten een ontwikkeling zien waarbij natuurherstel niet uitsluitend wordt gezien als kostenpost, maar ook als een manier om geld te verdienen. Ze bewijzen dat natuur en economie geen concurrenten hoeven te zijn, maar elkaar ook kunnen versterken.