Veel mensen die langdurige klachten ervaren na een coronabesmetting, ondervinden hinder in hun dagelijkse leven. Dit blijkt uit het twaalfde kwartaalonderzoek van het Netwerk Gezondheidsonderzoek bij Rampen (GOR). Een aanzienlijk aantal jongeren en volwassenen kan niet volledig naar school of werk gaan. Bovendien voelen zij zich door hun klachten beperkt in hun sociale leven. Door een gebrek aan energie hebben zij minder contact met vrienden en familie. Velen geven ook aan dat de kwaliteit van hun sociale relaties is afgenomen.

Van de meer dan twaalfduizend ondervraagden (12 jaar en ouder) die COVID-19 hebben doorstaan, ervaart 3 procent langdurige klachten, bekend als post-COVID of long-COVID. Recent onderzoek toont aan dat dit percentage gelijk is voor zowel jongeren als volwassenen. Voor het eerst in deze vragenlijstronde hebben we specifiek gevraagd naar de invloed van post-COVID op werk, school of studie en sociale contacten. De verkregen antwoorden bieden meer inzicht in de ervaringen van mensen met post-COVID.

Gevolgen voor onderwijs en werk

Post-COVID heeft een grote impact op het onderwijs en de werkgelegenheid van jongeren en volwassenen. Bijna de helft van de jongeren met langdurige klachten kan niet volledig deelnemen aan school of hun vervolgopleiding. 27 procent van hen volgt minder lessen, en 20 procent heeft zich volledig ziekgemeld of uitgeschreven. Van de mensen met post-COVID die tot de beroepsbevolking behoren, zegt 34 procent minder of zelfs helemaal niet meer te kunnen werken. Daarnaast geeft 12 procent aan zonder werk te zitten, wat mogelijk gerelateerd is aan hun post-COVID klachten.

Effecten op sociale relaties

Een op de vijf jongeren en een kwart van de volwassenen meldt dat ze door hun klachten minder tot geen sociale contacten meer hebben, zowel met vrienden als familie. Dit wordt vaak veroorzaakt door een gebrek aan energie. Ook deelname aan sociale activiteiten op school, op het werk of bij sportverenigingen is vaak verminderd, wat leidt tot minder sociale interacties. Zowel jongeren als volwassenen voelen zich vaak goedbedoeld ontzien, maar ervaren hierdoor ook een gevoel van uitsluiting. Onbegrip vanuit de omgeving is een veelvoorkomende ervaring. Slechts een klein aantal mensen geeft aan dat hun relaties met vrienden of familie juist zijn verbeterd.

Onderzoeksprogramma naar de gevolgen van de coronacrisis op gezondheid

Tussen 2021 en 2025 verzamelt het Netwerk GOR informatie over de impact van de coronapandemie op de gezondheid en het welzijn van de mensen in Nederland. Dit onderzoeksprogramma, de Integrale Gezondheidsmonitor COVID-19, biedt inzicht in de mentale en fysieke gezondheid op verschillende momenten en hoe deze in de tijd verandert. Deze actuele kennis stelt beleidsmakers in staat om beter beleid te ontwikkelen. Tevens vinden er regelmatig gesprekken plaats met ervaringsdeskundigen, experts en professionals uit de zorg en het onderwijs.

Het Netwerk GOR bestaat uit het RIVM, lokale GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)en, GGD GHOR Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio) Nederland, het Nivel, en het ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum (Nationaal Psychotrauma Centrum). ZonMw Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie (Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie) fungeert in opdracht van het VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport).