NVWA zet samen met partners eigentijdse erkenningsregeling voor groentezaden op
Nederland is wereldwijd de grootste leverancier van groentezaden. De zaden moeten gegarandeerd vrij zijn van ziekten. Samen met partners heeft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) een eigentijdse erkenningsregeling opgezet: ‘Laboratoria Erkend voor Export Zaaizaden (LEEZ)’. De NVWA garandeert de gezondheid van het groentezaad, op basis van testen door laboratoria van de groentezaadleveranciers, die door Naktuinbouw geautoriseerd zijn. Groenteveredelingsbedrijf Rijk Zwaan nam de eerste definitieve erkenning in ontvangst.
Nederlandse leveranciers van groentezaden hebben samen meer dan de helft van de wereldhandel in groentezaden in handen. Ze moeten voldoen aan de wettelijke eisen voor plantgezondheid van de ontvangende landen, naast de kwaliteitseisen van afnemers en die leveranciers zichzelf opleggen.
De NVWA is eindverantwoordelijk voor toezicht op de plantgezondheid, waaronder de afgifte van fytosanitaire certificaten. Dat betreft dus ook de groentezaden die bedrijven vanuit Nederland exporteren. Bij deze exportcertificering moet de NVWA verklaren dat de groentezaden vrij zijn van ziektes die het ontvangende land benoemt in de eigen eisen. De NVWA werkt nauw samen met keuringsdienst Naktuinbouw, die het daadwerkelijk toezicht uitvoert bij onder meer de groentezaadbedrijven.
Grote volumes, veelheid aan bestemmingen
De Europese Unie stelt sinds 14 december 2019 strengere eisen aan de borging van het toezicht op de plantgezondheid; de officiële controleverordening en de Plant gezondheidsverordening. De toetsen moeten officieel zijn of onder officieel toezicht worden uitgevoerd. Nederland exporteert grote volumes groentezaden, naar een veelheid aan bestemmingen, met uiteenlopende eisen. Dat vraagt veel en flexibele laboratoriumcapaciteit. De veredelingsbedrijven van groentezaden hebben deze capaciteit beschikbaar, bijvoorbeeld omdat ze hun labs nodig hebben vanwege hun eigen kwaliteitseisen en die van afnemers. Naktuinbouw autoriseert bedrijfslaboratoria voor betrouwbaar onderzoek naar de kwaliteit van het zaaizaad, in het kwaliteitssysteem Naktuinbouw Authorized Laboratories (NAL).
Rijk Zwaan is eerste, andere bedrijven volgen
De nieuwe erkenningsregeling voor het gebruik van bedrijfseigen toetsgegevens voor de exportcertificering voor plantgezondheid (Laboratoria Erkend voor Export Zaaizaden) sluit daar naadloos op aan. Alleen Nederlandse bedrijven met een NAL-autorisatie voor ziektetoetsen mogen een LEEZ-erkenning aanvragen. Met deze erkenning mogen Nederlandse zaadbedrijven niet alleen zelf bemonsteren en toetsen, maar ook de resultaten laten gebruiken voor exportcertificering. Dat zorgt voor een vloeiend bedrijfsproces en efficiëntie.
Samen met Naktuinbouw en het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) heeft de NVWA, in samenspraak met het bedrijfsleven, een erkenningsregeling ontwikkeld die praktisch toepasbaar is voor de inspecteurs en voor de bedrijven, waarmee ze geborgd voldoen aan de wettelijke kaders. Rijk Zwaan is het eerste bedrijf dat voldoet aan deze erkenningsregeling. Ten minste zeven andere bedrijven volgen.
Audits
Onderdeel van deze regeling is dat NVWA-medewerkers in zogenoemde audits (erkenningscontroles) nagaan hoe de bedrijven hun track en trace geborgd hebben, zodat een levering groentezaad continu gevolgd kan worden en geen verwisseling kan plaatsvinden. Daarnaast moeten de bedrijven beschrijven hoe die systemen functioneren, zodat controleerbaar is of alle processtappen worden gevolgd. Ook moeten de bedrijven bij de NVWA melden als bijvoorbeeld ziektes in zaden worden aangetroffen. Naktuinbouw houdt als gemachtigde instantie in opdracht van de NVWA periodiek toezicht op deze bedrijfslaboratoria, gericht op het borgen van de betrouwbaarheid van de bedrijfseigen toetsresultaten die gebruikt worden voor exportcertificering.
Adel verplicht
De erkenning staat 5 jaar, waarna vervolgens een nieuwe erkenningscontrole (onderhoud) wordt uitgevoerd. Corné van Alphen, chief plantgezondheid bij de NVWA en director NPPO-NL (National Plant Protection Organization) zegt: ‘Noblesse oblige, adel verplicht, ook in de wereld van plantgezondheid. Niet zonder reden, is Nederland wereldwijd de grootste leverancier van groentezaden. Dat geeft, bij bedrijven en bij de toezichthouder, een grote verantwoordelijkheid dat de zaden vrij zijn van ziekten. Ik ben er trots op dat we dit borgen met deze eigentijdse erkenningsregeling.’
Meer informatie
Consumenten en bedrijven kunnen contact opnemen met ons Klantcontactcentrum.
